Σχολική ετοιμότητα

Σχολική ετοιμότητα άρθρα

Σχολική ετοιμότητα Πότε είναι έτοιμο ένα παιδί να ενταχθεί στην Α΄ Δημοτικού.

Η έναρξη της σχολικής φοίτησης αποτελεί βασικό Αναπτυξιακό Ορόσημο. Σηματοδοτεί, όχι μόνο την ακαδημαϊκή πορεία  των παιδιών, αλλά και τη γενικότερη κοινωνική, επαγγελματική τους καταξίωση κι επιτυχία στη ζωή.

Στις ανεπτυγμένες κοινωνίες αναδύονται νέες διαταραχές, όπως η

αναπτυξιακή καθυστέρηση λόγου

Διαταραχή του κινητικού συντονισμού

ΔΕΠ- Υ.

Καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε τη «Σύγχρονη Νοσηρότητα» της παιδικής ηλικίας.

Όπως την χαρακτηρίζει η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής και να ασχοληθούμε  με προβλήματα που αφορούν τις επιδόσεις των παιδιών στο σχολείο και τις Μαθησιακές  Δυσκολίες, οι οποίες προλαμβάνονται με τον έλεγχο της Σχολικής Ετοιμότητας.

Οι αρνητικές συνέπειες της Σχολικής αποτυχίας, που είναι άμεσα συνδεδεμένες με την πρώιμη ή μη ενδεδειγμένη έναρξη της σχολικής φοίτησης, καθώς και η αναγκαιότητα προληπτικού ελέγχου της Σχολικής Ετοιμότητας και στη δική μας χώρα, όπως γίνεται σε όλες τις ανεπτυγμένες χώρες, μας οδήγησε στη δημιουργία της Ανιχνευτικής Δοκιμασίας Α΄ΤΕΣΤ.

Η οποία ελέγχει με αντικειμενικό και ασφαλή τρόπο τη σχολική ετοιμότητα  φυσιολογικών παιδιών προσχολικής ηλικίας.

Η σχολική ετοιμότητα Α΄ Τεστ  αποτελεί υποχρέωση κάθε κοινωνίας

Ιδιαίτερα δε, στις δυτικές κοινωνίες, που είναι οικονομικά ανεπτυγμένες και οι γονείς είναι προσανατολισμένοι στην ακαδημαϊκή εκπαίδευση των παιδιών τους.

Η σχολική ετοιμότητα αφορά το σύνολο του μαθητικού πληθυσμού .

Πρέπει να εξασφαλίζει σε όλες τις οικογένειες, ανεξάρτητα από χρώμα, φυλή ή οικονομική κατάσταση, πρόσβαση σε εκείνα τα πολιτισμικά αγαθά που συμβάλλουν σε μια επιτυχημένη ένταξη στη σχολική ζωή.

Η σχολική ετοιμότητα  Α’ Τεστ είναι πολυδιάστατη, διότι αφορά το παιδί, την οικογένεια, το σχολείο και την πολιτεία 

H πολιτεία είναι υποχρεωμένη να παρέχει σε όλες τις οικογένειες υπηρεσίες εκ­παίδευσης, υγείας, κοινωνικής ασφάλισης και οικονομικής ενίσχυσης.

Κυρίως δε στις οικογένειες εκείνες που δεν είναι σε θέση να καλύψουν τις βασικές βιοτικές τους ανάγκες.

Κύριο στόχο αυτής της κοινωνικής μέριμνας πρέπει να αποτελεί το παιδί,.

Ο στό­χος αυτός επιτυγχάνεται σε μεγάλο βαθμό όταν όλα τα παιδιά, χωρίς αποκλεισμούς, έχουν την ευκαιρία να φοιτούν σε νηπιαγωγεία που παρέχουν υψηλής ποιότητας αγω­γή και μάθηση.

Βιολογικοί και ενδο- ατομικοί παράγοντες και  διαφορές επηρεάζουν την εξέλιξη του νηπίου

Αρκετά παιδιά, όταν αποφοιτήσουν από το νηπιαγωγείο, δε βρίσκο­νται στο ίδιο επίπεδο γνωστικών, συναισθηματικών και εκτελεστικών ικανοτήτων, ώστε να ανταποκριθούν χωρίς προβλήματα στις απαιτήσεις του σχολείου.

Ακόμα κι αν εξαιρέσουμε τα παιδιά εκείνα που έχουν διαγνωσμένες παθήσεις, που παρουσιάζουν

Σωματικές κινητικές εγκεφαλική παράλυση

Αισθητηριακές κώφωση τύφλωση

Νοητικές  υστερήσεις

διαγνωσμένες παιδικές διαταραχές αυτισμού ΔΕΠ-Υ

Αναπτυξιακές διαταραχές

και πάλι οι διαφορές μεταξύ των νηπίων θα είναι τέτοιες,

που δε θα επι­τρέπουν μια άμεση και ισότιμη ένταξη τους στις ακαδημαϊκές και κοινωνικές απαι­τήσεις της  δημοτικής εκπαίδευσης.

Σχολική ετοιμότητα και η φοίτηση στο νηπιαγωγείο είναι μια κρίσιμη περίοδος εκπαίδευσης

Το νηπιαγωγείο σηματοδοτεί τη μελλοντική εξέλιξη του μαθητή στο Δημοτικό.

Ο ρόλος του νηπιαγωγείου είναι αντισταθμιστικός.

Προσπαθεί δηλαδή να μειώσει τις διαφορές που υπάρχουν μεταξύ των παιδιών και να προετοιμάσει στο καλύτερο δυνατό το νέο μαθητή.

Οι διαφορές αυτές μπορεί να οφείλονται σε βιολογικούς παράγοντες, σε κοινωνικούς και πολιτισμικούς.

Έτσι, το νηπιαγωγείο με την παρέμβαση του βοηθάει τα παιδιά, ώστε αργότερα, κατά την ένταξη τους στο Δημοτικό σχολείο,

να είναι σωστά προετοιμασμένα και να  εμφανίζουν περίπου ίδιο επίπεδο ικανοτήτων και δε­ξιοτήτων.

Όλα τα νήπια δεν εμφανίζουν τον ίδιο ρυθμό ανάπτυξης σε όλες τις πτυχές της προ­σωπικότητάς τους, την ίδια στιγμή

Η πορεία που θα ακολουθήσει το κάθε νήπιο και η ταχύτητα εξέλιξης του σε κάθε τομέα είναι αποτέλεσμα της προσωπικής του ιδιοσυ­γκρασίας,

την οποία δεν μπορούμε να προβλέπουμε με ακρίβεια.

Εκείνο που επιδιώ­κει το νηπιαγωγείο είναι να εντοπίζει τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του κά­θε νηπίου.

Να προσφέρει στο καθένα ευκαιρίες που συμβάλλουν στην ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του.

Το νηπιαγωγείο σήμερα κατέχει σημαντική θέση στην εκπαίδευση

Έχει θεσμοθετηθεί από την πολιτεία το 2007 στην υποχρεωτική εκπαίδευση.

Συμβάλλει σημαντικά στη σωστή προετοιμασία των νηπίων για τη σχο­λική ζωή, κάτι που θα πρέπει να λάβουν πολύ σοβαρά υπόψη τους οι γονείς.

Θα πρέπει  να επιλέγουν ένα καλό νηπιαγωγείο και να συνεργάζονται στενά με τους νηπιαγωγούς για την καλύτερη προετοιμασία του παιδιού τους.

Τί είναι σχολική ετοιμότητα Α τεστ ;

Με τον όρο σχολική ετοιμότητα εννοούμε “Τι πρέπει να ξέρει και τι μπορεί να κάνει ένα παιδί πριν αρχίσει το σχολείο”. Η σχολική ετοιμότητα αναφέρεται στη δυνατότητα των παιδιών να δεχτούν νέες γνώσεις σε δομημένο πλαίσιο και με καθορισμένο ρυθμό.

Δομημένη εκπαίδευση

Διαφορά Δημοτικού από το Νηπιαγωγείο. Τ

ο Νηπιαγωγείο είναι η πρώτη βαθμίδα εκπαίδευσης, όπου τα παιδιά συμμετέχουν σε διάφορες δραστηριότητες.

Οι οποίες έχουν σαν τελικό στόχο την προετοιμασία του παιδιού για το Δημοτικό.

Στις δραστηριότητες αυτές το παιδί εκτίθεται σε ερεθίσματα, χωρίς όμως να είναι υποχρεωμένο να μάθει τα όσα διδάσκεται.

Αυτό σημαίνει πως οι σκόπιμα «αυθόρμητες» δραστηριότητες του Νηπιαγωγείου προηγούνται των «προγραμματισμένων – δομημένων» δραστηριοτήτων του Δημοτικού,

Όπως αυτές ορίζονται από το Αναλυτικό πρόγραμμα.

Έτσι, λοιπόν, οι νηπιαγωγοί εισάγουν βαθμιαία τα νήπια σε

προ-μαθηματικές και

προ-αναγνωστικές έννοιες και

δεξιότητες, όπως είναι η προγραφή,

αλλά και σε βασικές αρχές οριοθέτησης και συμπεριφοράς.

Η διαδικασία εκπαίδευσης πραγματοποιείται με έναν ελαστικό τρόπο, παροτρύνοντας το παιδί να αποδώσει το μέγιστο των δυνατοτήτων του.

Η νηπιαγωγός δεν κρίνει με βάση το τελικό αποτέλεσμα, αλλά με βάση την προσπάθεια, συνεπώς το κάθε παιδί ακολουθεί το δικό του ρυθμό μάθησης.

Η αξιολόγηση των παιδιών στο νηπιαγωγείο γίνεται με μία περιγραφική αδρή εκτίμηση.

Με την είσοδο του παιδιού στο Δημοτικό, η διαδικασία διδασκαλίας δομείται σε καθορισμένο πρόγραμμα,

Αυτό σημαίνει ότι π.χ. μέχρι τα Χριστούγεννα τα παιδιά θα πρέπει να έχουν μάθει όλα τα γράμματα.

Κάθε νέος μαθητής υποχρεούται να ακολουθήσει καθορισμένο ρυθμό μάθησης, προκειμένου να μην εμφανίσει μαθησιακά κενά.

Έτσι, σήμερα θα μάθει το π και α = πα και το π και ι = πι

και την επόμενη μέρα θα πρέπει να ξέρει τη λέξη παπί, αυτό σημαίνει δομημένος ρυθμός μάθησης.

Η σύνθετη διάσταση της σχολικής ετοιμότητας

Η σχολική ετοιμότητα είναι μια σύνθετη λειτουργία που αποτελείται από επιμέρους λειτουργίες,

αναπτυξιακές ικανότητες

κοινωνικές ικανότητες

συναισθηματικές ικανότητες

Εκτελεστικές ικανότητες .

Σωματική ανάπτυξη: Σχετίζεται με όλες εκείνες τις ικανότητες του παιδιού που του επιτρέπουν να γνωρίζει το σώμα του

Μπορεί να ελέγχει τις κινήσεις του σε ποικίλες σωματικές δραστηριότητες (π.χ. η ικανότητα χρήσης αντικειμέ­νων).

Αντιληπτική και αισθητηριακή ανάπτυξη: Σχετίζεται με τον τρόπο που λειτουργεί ένα παιδί χρησιμοποιώντας τις αισθήσεις του

Την ικανότητά του παιδιού  να επεξεργάζεται τις πληροφορίες που συλλέγει (π.χ. η παρατήρηση και η προσπάθεια εξήγησης ενός φυσικού φαινομένου).

Επικοινωνιακή και γλωσσική ανάπτυξη: Σχετίζεται με δεξιότητες επεξερ­γασίας ποικίλων ερεθισμάτων εκ μέρους του παιδιού..

Ώστε να είναι σε θέση να αναπτύσσει ικανότητες και δεξιότητες έκφρασης και ανταλλαγής σκέψεων και συναισθημάτων με τους άλλους

(π.χ. η ικανότητα περιγραφής μιας κατά­στασης).

Γνωστική ανάπτυξη: Σχετίζεται με τις δεξιότητες που βοηθούν το παιδί να σκέφτεται .

Να μπορεί να επεξεργάζεται τη σκέψη του (π.χ. η ικανότητα επίλυσης απλών προβλημάτων).

Συναισθηματική ανάπτυξη: Σχετίζεται με την ικανότητα του παιδιού να χει­ρίζεται τα συναισθήματα του.

Να μπορεί να αντιδρά ανάλογα σε δεδομένες κατα­στάσεις (π.χ. η ικανότητα ένταξης σε μια κοινωνική ομάδα).

Κοινωνική ανάπτυξη: Σχετίζεται με τη διαμόρφωση της ταυτότητας του παι­διού, τις σχέσεις του με τους άλλους

Δηλαδή να έχει  τον τρόπο που αντιλαμβάνεται τη θέση του και τους ρόλους του στο κοινωνικό περιβάλλον.

Εκτελεστικές λειτουργίες και σχολική ετοιμότητα

Οι Εκτελεστικές Λειτουργίες αποτελούν ένα σύνθετο αναπτυξιακό επίτευγμα, το οποίο περιλαμβάνει

Γνωστικές και συναισθηματικές διεργασίες που εμπλέκονται στο συνειδητό έλεγχο των σκέψεων και των πράξεων.

Οι εκτελεστικές λειτουργίες περιλαμβάνουν ικανότητες όπως:

Σχεδιασμός μιας δραστηριότητας

εργαζόμενη μνήμη,

αναστολή  παρεμβολών από εξωτερικά και εσωτερικά ερεθίσματα

εναλλαγή της συμπεριφοράς

κίνητρο και ενδιαφέρον

πρόβλεψη του αποτελέσματος (γνωσιακή  ευελιξία)

επίτευξη σκοπού ή στόχου, ολοκλήρωση της δραστηριότητας.

Άλλες διεργασίες που εμπίπτουν στο πλαίσιο των Εκτελεστικών Λειτουργιών είναι

ο αυτοέλεγχος

η επίγνωση του εαυτού,

οι οποίες είναι απαραίτητες για την ευελιξία στη συμπεριφορά.

Η σχολική ετοιμότητα δε μετρά το δείκτη νοημοσύνης

Στη σχολική ετοιμότητα εξετάζουμε και εκτιμάμε μόνο  τις αναπτυξιακές ικανότητες.

Αυτές που είναι απαραίτητες σε ένα παιδί, προκειμένου να μπορεί να ανταποκριθεί στα μαθησιακά του καθήκοντα.

Από την αξιολόγηση της σχολικής ετοιμότητας δεν ελέγχεται η ευφυΐα, το IQ του μαθητή  και δε βγαίνει διάγνωση.

Η σχολική ετοιμότητα απλά μας απαντά στο ερώτημα

αν το παιδί είναι έτοιμο να πάει στο σχολείο τώρα,

αν είναι οριακά έτοιμο

αν δεν είναι έτοιμο να πάει στο σχολείο.

Τα παιδιά που απέτυχαν στη δοκιμασία σχολικής ετοιμότητας χρειάζεται να εξεταστούν

από διεπιστημονική ιατρο- παιδαγωγική ομάδα κεσυ  Σχολικό σύμβουλο.

Ώστε  να παρθούν οι κατάλληλες αποφάσεις σχετικά με τα επόμενα βήματα.

Συνήθεις παράγοντες κινδύνου που οδηγούν σε σχολική ανωριμότητα

Σε όλες τις χώρες, ανεξάρτητα από τις διαφορές που υπάρχουν στη δομή των εκπαιδευτικών συστημάτων.

Στον τρόπο οργάνωσης της προσχολικής εκπαίδευσης

Η σχολική ετοιμότητα του παιδιού αποτελεί στόχο του σχολείου και της πολιτείας.

Ωστόσο, ο τρόπος που εφαρμόζονται ορισμένες διατάξεις και ο προσωπικός παράγοντας επηρεάζουν τη σχολική ετοιμότητα.

Διαφορές στον τρόπο λειτουργίας των σχολείων, των απαιτήσεων και του προγράμματος

Το Υπουργείο παρέχει στους νηπιαγωγούς το εγχειρίδιο αναλυτικού προγράμματος.

Κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με τις διδακτικές ενότητες.

Ωστόσο, είναι σημαντικό να τονίσουμε  ότι υπάρχουν διαφορές από το ένα νηπιαγωγείο στο άλλο.

Αυτό σημαίνει ότι, παρά το γεγονός ότι το αναλυτικό και το ωρολόγιο πρόγραμμα είναι ίδιο για όλα τα νηπιαγωγεία της χώρας.

Ωστόσο ορισμένοι νηπιαγωγοί αντιλαμ­βάνονται διαφορετικά το θέμα των αλλαγών και των συνεπειών και αντιμετωπίζουν με διαφορετικό τρόπο την ένταξη των παιδιών στην καθημερινή εκπαιδευτική πράξη.

Συνεπώς, είναι πιθανό παιδιά που φοιτούν σε διαφορετικά νηπιαγωγεία να έρχονται αντιμέτωπα με περισσότερες ή λιγότερες αλλα­γές .

Τελικά να βιώσουν  διαφορετικά την ένταξή τους στο σχολείο.

Μπορεί να υπάρχουν νήπια που έχουν εξασκηθεί αρκετά στην

προγραφή

τα προ -μαθηματικά

την οπτική διάκριση

την ακουστική διάκριση φωνημάτων

τη μνήμη

τη συγκέντρωση προσοχής

την  παρατηρητικότητα,

ενώ άλλα παιδιά σε ένα άλλο νηπιαγωγείο να μην έχουν έρθει σε επαφή ή να μην είχαν τις ίδιες και ίσες ευκαιρίες μάθησης και εξάσκησης.

Ο ρυθμός ανάπτυξης του παιδιού και η σχολική ετοιμότητα

Σχετικές έρευνες έχουν δείξει ότι παιδιά της ίδιας ακριβώς ηλικίας είναι πιθανό :

σε κάποια χρονική περίοδο και σε κάποιους τομείς της ανάπτυξής τους να παρου­σιάζουν μεταξύ τους ένα διαφορετικό αναπτυξιακό και μαθησιακό ιστορικό.

Με αποτέλεσμα η χρονολογική ηλικία σα μοναδικό κριτήριο για την ένταξη στην πρώτη Δημοτικού να μην αποτελεί σωστό και επαρκές κριτήριο.

Τα παιδιά όλα, πριν από την εγγραφή τους στο σχολείο

Θα πρέπει να εξετάζονται  με την ανιχνευτική δοκιμασία σχολικής ετοιμότητας  Α΄ τεστ. Με αυτό τον τρόπο, αναγνωρίζουμε έγκαιρα τις πιθανές δυσκολίες,

Το μέγεθος αυτών των δυσκολιών και προετοιμάζουμε το νέο μαθητή καλύτερα, επιλέγοντας την καταλληλότερη μορφή εκπαίδευσης.

Που ταιριάζει στο  γνωστικό και συναισθηματικό επίπεδό του.

Τα μικρότερα νήπια της τάξης αποτελούν μια ειδική κατηγορία

Μια άλλη κατηγορία παιδιών που μπορεί να μην είναι σχολικά έτοιμα είναι τα μικρότερα παιδιά της τάξης του νηπίου.

Νήπια που είναι γεννημένα τους μήνες Οκτώβριο, Νοέμβριο, Δεκέμβριο είναι τα μικρότερα και είναι σχεδόν ένα χρόνο μικρότερα από το μεγαλύτερο παιδί της τάξης.

Σύμφωνα με μελέτες, το 50% δεν είναι αναπτυξιακά έτοιμο για να φοιτήσει στο Δημοτικό.

Προωθώντας ένα μικρής ηλικίας μαθητή στο Δημοτικό υπάρχει μεγάλος κίνδυνος.

Να παρουσιάσει στην Α-Β Δημοτικού σχολική ανωριμότητα που θα διαγνωστεί αργότερα σα μαθησιακή δυσκολία.

Αυτή η δυσάρεστη και αρνητική εξέλιξη θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί.

Αν είχε προηγηθεί η εξέταση του μαθητή με την ανιχνευτική δοκιμασία σχολικής ετοιμότητας  Α΄ τεστ .

Αν είχαν ενημερωθεί οι γονείς έγκαιρα και είχαν παρθεί οι σωστές αποφάσεις.

Το οικογενειακό περιβάλλον του παιδιού σχολική ετοιμότητα  

Η συμβολή και ο ρόλος της οικογένειας αναφέρονται εκτενεστέρα πιο πάνω.

Η συμβολή της οικογένειας είναι καθοριστική στη στήριξη του νηπίου.

Οι οικονομικοί, πολιτιστικοί, κοινωνικοί, όπως η σχέση του ζευγαριού, παράγοντες επηρεάζουν ουσιαστικά τη σχολική επιτυχία του μαθητή.

Αυτό συμβαίνει, διότι είναι διαφο­ρετικές οι οικογενειακές προϋποθέσεις.

Το επίπεδο και ο ρυθμός ανάπτυξης και μάθη­σης του κάθε παιδιού, αλλά και οι εμπειρίες που το κάθε παιδί έχει αποκτήσει στο νηπιαγωγείο.

Συμπερασματικά, θα καταλήγαμε ότι :

Η διδακτική ύλη εκπαίδευσης  στα νηπιαγωγεία δεν είναι εκατό τοις εκατό ομογενής και πιστοποιημένη

Το κάθε παιδί έχει το δικό του βιολογικό ρυθμό ανάπτυξης,

Το κάθε παιδί προέρχεται από ένα διαφορετικό οικονομικό, κοινωνικό, πολιτιστικό και οικογενειακό  περιβάλλον.

Όλοι  οι παραπάνω παράγοντες συνθέτουν ένα αρκετά ανομοιογενές μείγμα μαθητών και ικανοτήτων.

Είναι, λοιπόν, αμφίβολο πόσοι από τους μαθητές του νηπιαγωγείου που θα πάνε στο Δημοτικό θα έχουν κατακτήσει τη σχολική ετοιμότητα.

Γιατί είναι απαραίτητος ο έλεγχος της σχολικής ετοιμότητας.

Το μέγεθος του προβλήματος των ειδικών μαθησιακών δυσκολιών.

H σχολική ετοιμότητα αποτελεί ένα σημαντικό παράγοντα

Θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη μας, αν αναλογιστούμε ότι ο μέσος όρος των παιδιών που αντιμετωπίζουν προβλήματα

προσαρμογής και μαθησιακών δυσκολιών κυμαίνεται από 7 – 12 % στη χώρα μας και έως 30 % στις ΗΠΑ.

Η πολιτεία και οι γονείς θα πρέπει να λαμβάνουν έγκαιρα τα μέτρα τους.

Η σχολική αποτυχία οδηγεί σε μαθησιακές δυσκολίες και προβλήματα συμπεριφοράς στην εφηβική ηλικία.

Η σχολική ετοιμότητα αφορά τρεις παράγοντες  

Είναι προφανές ότι η σχολική ετοιμότητα δεν αφορά μόνο το παιδί.

Αφορά επίσης, την οικογένεια, δηλαδή τους γονείς και την πολιτεία.

Σχολική ετοιμότητα και οικογένεια   

Οι γονείς κυρίως βιώνουν και αντιμετωπίζουν μαζί με το παιδί τους τις  επιτυχίες, αλλά και τις δυσκολίες

Τις προκλήσεις που επιφέρει η μετάβαση του παιδιού από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό σχολείο.

Ο ρόλος των γονέων και η συμμετοχή τους στην προετοιμασία του παιδιού για το Δημοτικό

Η ευθύνη των γονέων για τη σχολική ετοιμότητα του παιδιού αφορά δυο σημαντικούς άξονες, τη μετάβαση και τη μάθηση.

Η προετοιμασία της μετάβασης  του νηπίου στο σχολικό περιβάλλον και ο ρόλος των γονέων  

Η μετάβαση στο σχολείο φέρνει αλλαγές στους ρόλους τόσο για το παιδί, όσο και για την οικογένεια. Στη μετάβαση από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό σχολείο το νήπιο καλείται να αναλάβει το ρόλο του μαθητή, ενώ οι γονείς του νηπίου γίνονται γονείς του μαθητή.

Η αλλα­γή του ρόλου επιβάλλει και αλλαγή της συμπεριφοράς του παιδιού και των γονέων του, οι οποίοι οφείλουν να προσαρμοστούν στους κανόνες λειτουργίας του Δημοτικού σχο­λείου. Οι γονείς που έχουν ένα μαθητή που φοιτά στο Δημοτικό σχολείο απαιτούν συγκεκριμένους κανόνες συμπεριφοράς, όπως υπευθυνότητα, συγκέντρωση προσοχής, αποτελεσματικότητα. Οι γονείς θα πρέπει να ενημερώσουν το παιδί τους από το νηπιαγωγείο γι’ αυτές τις αλλαγές με συζήτηση  και είναι σημαντικό να αρχίσουν να το προετοιμάζουν ακόμα και από την περίοδο που φοιτά στο νηπιαγωγείο.

Οι γονείς θα πρέπει να αφιερώνουν καθημερινά ολιγόλεπτη μαθησιακή εξάσκηση το απόγευμα στο σπίτι, ώστε να γίνεται εμπέδωση των ασκήσεων.

Οι γονείς θα πρέπει να εφαρμόζουν σταδιακά τους νέους ρόλους της μαθητικής ζωής, ώστε το παιδί να εξοικειωθεί, πριν ακόμα αρχίσει το Δημοτικό σχολείο. Αυτή η προετοιμασία θα το βοηθήσει στην ομαλότερη  μετάβαση στις νέες υποχρεώσεις και τα καθήκοντα που απαιτεί η σχολική ζωή.

Ο ρόλος της οικογένειας στη σχολική ετοιμότητα και στη μάθηση

O ρόλος των γονέων στην ανάπτυξη και στη μάθηση των παιδιών τους είναι αναντικατάστατος και καθοριστικός

Για τη συγκρότηση της προσωπικότητάς τους και για τη διαμόρφωση της στάσης τους προς τη μάθηση.

Οι γονείς  θα πρέπει να βρίσκονται κοντά στο παιδί, και καθημερινά να το ενθαρρύνουν στην προσπάθεια της μάθησης. Αυτό είναι σημαντικό να γίνει μέσα από ειδικά  τετράδια εξάσκησης  και προετοιμασίας του νηπίου για την Α΄ Δημοτικού. Μπορεί επίσης, να εμπλουτιστεί και μέσα από κατάλληλα παιχνίδια και δραστηριότητες που υπάρχουν στο εμπόριο και είναι κατάλληλα για την προετοιμασία του νηπίου για το Δημοτικό σχολείο.

Ο ρόλος της οικογένειας στη σχολική ετοιμότητα και η συνεργασία της με το/τη νηπιαγωγό του παιδιού

Οι γονείς θα πρέπει να συνεργάζονται με το νηπιαγωγό, ώστε να γνωρίζουν ακριβώς τι διδάσκεται καθημερινά στο νήπιο.

Οι γονείς θα πρέπει να ανταλλάσσουν απόψεις με το νηπιαγωγό του παιδιού τους.

Σχετικά με δυσκολίες που εντοπίζουν στην καθημερινή εξάσκηση με το παιδί τους ( λαβή μολυβιού, δυσκολίες συγκέντρωσης )κ.α.

Οι γονείς που ενημερώνονται για πιθανές ανωριμότητες στην ανάπτυξη και στη συμπεριφορά από τη νηπιαγωγό

Θα πρέπει να κάνουν αναπτυξιακή εκτίμηση από ειδικό.

Ο ρόλος της οικογένειας στη σχολική ετοιμότητα και η συνεργασία με τους ειδικούς ανάπτυξης

Οι γονείς που έχουν παιδιά με διαγνωσμένες διαταραχές, τα οποία παρακολουθούν προγράμματα ειδικής αγωγής είναι απαραίτητο να συνεργάζονται με όλους όσους εμπλέκονται με το παιδί τους.

Οι γονείς θα πρέπει επίσης, να κάνουν την ανιχνευτική δοκιμασία σχολικής  ετοιμότητας στο παιδί τους

την περίοδο Φεβρουαρίου – Μαρτίου

Ώστε να γνωρίζουν έγκαιρα και υπεύθυνα αν είναι το παιδί τους σχολικά έτοιμο για το Δημοτικό σχολείο.

Σχολική ετοιμότητα και σχολικές δομές

Σχολική ετοιμότητα  .Είναι το σχολείο έτοιμο να υποδεχτεί όλους τους μαθητές;

Το Γενικό Σχολείο, είναι ο χώρος μέσα στον οποίο πραγματοποιείται όλη η διαδικασία της εκπαίδευσης.

Είναι ο ενδιάμεσος παράγοντας μεταξύ οικογένειας και πολιτείας, που προσπαθεί να βρει λύσεις στα εκάστοτε προβλήματα που θα προκύψουν.

Για να μπορέσει να λειτουργήσει αποτελεσματικά, δηλαδή να προσφέρει καλή εκπαίδευση .

Σε όλους τους μαθητές ανάλογα με τις εκπαιδευτικές τους ανάγκες,

θα πρέπει να υποστηρίζεται επαρκώς από την πολιτεία και να έχει την καλή αποδοχή και συνεργασία των γονέων. 

Παράλληλη στήριξη μαθητών

Οι μαθητές φοιτούν σε σχολική τάξη του γενικού σχολείου, με παράλληλη στήριξη-συνεκπαίδευση, από εκπαιδευτικούς ΕΑΕ, όταν αυτό επιβάλλεται από το είδος και το βαθμό των εκπαιδευτικών  τους αναγκών. Πρέπει να υπάρχει συνεργασία εκπαιδευτικού Ειδικής Αγωγής+ εκπαιδευτικού τάξης+ συμβούλου ειδικής αγωγής.

Γενικά σχολεία και τμήματα ένταξης

Οι μαθητές με τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες κάνουν ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα στα τμήματα ένταξης σε γενικά σχολεία  .

Διαφοροποιημένη διδασκαλία

Οι  μαθητές με τις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες κάνουν ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα. Το παιδί μέσα στην τάξη δέχεται μια εξατομικευμένη παρέμβαση από τον εκπαιδευτικό της τάξης.

Σχολική ετοιμότητα και πολιτεία

Η σχολική ετοιμότητα δεν αφορά μόνο το παιδί, την οικογένεια και το σχολείο, αλλά και την πολιτεία.

Συγκεκριμένα, η σχολική ετοιμότητα αποτελεί σημαντικό δείκτη κοινωνικής επιτυχίας για ένα κράτος.

Μπορεί να παρέχει δυνατότητες και ευκαιρίες στους πολίτες του στην ανώτερη ακαδημαϊκή εκπαίδευση.

Οι γονείς επιθυμούν τα παιδιά τους να έχουν μια  ακαδημαϊκή εξέλιξη 

Στη σύγχρονη ελληνική κοινωνία, όλο και περισσότεροι είναι οι γονείς που επιθυμούν και προσπαθούν  τα παιδιά τους να έχουν ακαδημαϊκή εξέλιξη στην ζωή τους.

Το κράτος έχει μια σειρά από νομοσχέδια και προγράμματα, προκειμένου να δημιουργήσει

καλύτερες συνθήκες

ισότιμες ευκαιρίες μάθησης

υποδομές μέσα στο μηχανισμό της εκπαίδευσης.

Η πολιτεία θα πρέπει ιδανικά να παρέχει τη σύσταση σαφών εκπαιδευτικών προγραμμάτων.

Η πολιτεία θα πρέπει ιδανικά να παρέχει :

υποδομές, εξοπλισμό,

Επιστημονικό προσωπικό καταρτισμένο

Εξειδικευμένα εκπαιδευτικά προγράμματα

Επιμόρφωση 

Επίσης, θα πρέπει οι αρμόδιοι φορείς μιας οργανωμένης πολιτείας να δημιουργούν συνεχώς ευκαιρίες

Ενημέρωσης και κατάρτισης των εκπαιδευτικών

προκειμένου να διαθέτουν τις στοιχειώδεις γνώσεις που θα βοηθήσουν στην έγκαιρη ανίχνευση της σχολικής «αν-ετοιμότητας» και αργότερα, στην αντιμετώπιση των προβλημάτων που συνεπάγεται η σχολική ανεπάρκεια.

Η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών θα πρέπει να γίνεται σε τακτική βάση και ολοένα να επικαιροποιείται σύμφωνα με νέα ευρήματα σχετικά με τη μάθηση.

Τα οφέλη της σχολικής ετοιμότητας  σε κοινωνικό επίπεδο

Η καθιέρωση του ελέγχου σχολικής ετοιμότητας καθίσταται απαραίτητη.

Πρέπει να είναι υποχρεωτική σε όλα τα φυσιολογικά  παιδιά που φοιτούν στα νηπιαγωγεία της χώρας πριν την εγγραφή τους στην Α΄ Δημοτικού.

Η καθιέρωση της σχολικής ετοιμότητας προτείνετε από την ελληνική παιδιατρική εταιρεία

Με αυτό τον τρόπο μπορούν να εντοπιστούν τα παιδιά που έχουν κάποιες δυσκολίες και έγκαιρα.

Έχουμε την δυνατότητα να ακολουθήσουν μια θεραπευτικά παρέμβαση που θα τα βοηθήσει να αποκαταστήσουν το πρόβλημα.

Προγράμματα πρωτοβάθμιας υγείας φροντίδας

Σχολική ετοιμότητα  πρέπει να είναι μέλημα της πολιτείας .

Να συνιστά να παρέχει τις κατάλληλες συνθήκες που επιτρέπουν τον έγκαιρο εντοπισμό και την ενέργεια αναπτυξιακών ελέγχων.

Επιπλέον, η πολιτεία είναι υπεύθυνη να επιτρέπει δράσεις που προάγουν την κοινωνική ευαισθητοποίηση προς το ευρύτερο κοινό.

Οι σχολικές μονάδες θα είναι προετοιμασμένες να υποδεχτούν όλους τους νέους μαθητές ισότιμα 

Οι σχολικές μονάδες θα γνωρίζουν μαθησιακά το δυναμικό των παιδιών που θα έχουν στις τάξεις τους

Οι σχολικές μονάδες θα μπορούν να οργανώσουν πιο αποτελεσματικά τα προγράμματα στήριξης των παιδιών με πιθανές δυσκολίες.

Σχολική ετοιμότητα και οικονομία

Πόσο κοστίζουν στο κράτος οι μαθησιακές δυσκολίες; 

Καθώς η Πολιτεία ολιγωρεί για θέματα σχολικής ετοιμότητας

Οδηγεί σε καθυστερήσεις στη διάγνωση, με αποτέλεσμα να διογκώνεται το πρόβλημα των μαθησιακών δυσκολιών.

Προκαλείται έτσι, μεγάλη δυσπραγία στα Ασφαλιστικά Ταμεία που καλούνται να δαπανήσουν μεγάλα ποσά περίθαλψης.

Πρόληψη σημαίνει υγεία για τους πολίτες και οικονομία για το κράτος.

Η συνεχής επαγρύπνηση γονέων και εκπαιδευτικών στην ανίχνευση ικανοτήτων, που συνιστούν τη σχολική ετοιμότητα.

Έχει  πολλαπλά οφέλη για την Πολιτεία, καθώς εξοικονομεί έξοδα περίθαλψης

Ασφάλισης από τα ταμεία και πάνω από όλα προσφέρει καλύτερες υπηρεσίες.

Προληπτικά μέτρα αποκατάστασης της σχολικής ετοιμότητας

Μετά την εξέταση ενός παιδιού και αφού έχει αποτύχει στη δοκιμασία σχολικής ετοιμότητας

Γίνεται ενημέρωση στους γονείς και δίνονται συστάσεις σχετικά με τις επόμενες ενέργειες. Τ

ο παιδί παραπέμπεται σε αναπτυξιακό κέντρο ή μια δημόσια ιατρό-παιδαγωγική υπηρεσία. Εκεί δίνεται από τους γονείς λεπτομερές ιατρικό και κοινωνικό ιστορικό και ακολουθεί αναπτυξιακή εξέταση σε όλους τους τομείς της ανάπτυξης.

Σε ορισμένες μεμονωμένες περιπτώσεις μπορεί να ζητηθεί και περαιτέρω ιατρικός ή εργαστηριακός έλεγχος από

παιδο – νευρολόγο ή

παιδοψυχίατρο ή άλλη παιδιατρική ειδικότητα.

Μετά  την ολοκλήρωση της διαγνωστικής διαδικασίας

Γίνονται συστάσεις στους γονείς τα καταλληλότερα προγράμματα σε σχέση με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει. Τα συνήθη προγράμματα αποκατάστασης που προτείνονται είναι τα ακόλουθα:

Εργοθεραπεία για την ενίσχυση :

των λεπτών χειρισμών, της αδρής κινητικότητας,

των εκτελεστικών λειτουργιών, της αυτονόμησης και των αισθητηριακών διαταραχών,

ώστε ο μαθητής να μπορέσει να αναπτύξει το δυναμικό του.

Λογοθεραπεία για την ενίσχυση :

των αρθρωτικών και φωνολογικών δυσκολιών, της έκφρασης, της μορφολογίας και της πραγματολογίας του λόγου.

Ειδική αγωγή για την ενίσχυση των γνωστικών ικανοτήτων.

Τα προγράμματα αποκατάστασης σε παιδιά που παρουσιάζουν μεμονωμένες διαταραχές σε έναν τομέα της ανάπτυξης  συνήθως διαρκούν 2-4 μήνες και ολοκληρώνονται πριν την έναρξη της φοίτησης του παιδιού στην πρώτη Δημοτικού.

Τα παιδιά που παρουσιάζουν δυσκολίες και χαμηλές ικανότητες σε παραπάνω από έναν τομείς της σχολικής ετοιμότητας, τότε χρειάζεται ο ειδικός να αποφανθεί αν υπάρχει επαρκής χρόνος για να γίνει αποκατάσταση των δυσκολιών, διαφορετικά θα πρέπει να συζητηθεί το ενδεχόμενο να προταθεί στους γονείς επανάληψη του νηπιαγωγείου.

Σε ποιες περιπτώσεις γίνεται σύσταση για επανάληψη του νηπιαγωγείου

Σε νήπια με διαγνωσμένες αναπτυξιακές διαταραχές που δεν είναι σχολικά έτοιμα.

Σε νήπια που είναι από τα μικρότερα παιδιά του τμήματος (π.χ. γεννημένα Δεκέμβρη) και χωρίς διαγνωσμένες αναπτυξιακές δυσκολίες.

Σε νήπια που παρουσιάζουν σοβαρές δυσκολίες στις εκτελεστικές λειτουργίες σε συνδυασμό με υπερκινητικότητα ή ελλειμματική προσοχή ΔΕΠ-Υ.

Σε νήπια που έχουν σοβαρά προβλήματα στην αυτορρύθμιση της συμπεριφοράς τους. Δεν είναι συνεργάσιμα και παρουσιάζουν συχνά εναντιωματική, προκλητική συμπεριφορά.

Σε νήπια που έχουν ελλιπή αυτοέλεγχο και σημαντική αδυναμία να ενεργούν σύμφωνα με τις απαιτήσεις της σχολικής ζωής και οργάνωσης π.χ. φεύγουν συνέχεια από το θρανίο τους κ.α.

Συμπεριφορά και σχολική ετοιμότητα

Σχολικά έτοιμο δε σημαίνει μόνο ότι το νήπιο έχει μάθει πως να πιάνει το μολύβι ή έχει κατακτήσει την οπτική διάκριση.

Πέρα του γνωστικού δυναμικού που είναι απαραίτητο για τη σχολική ετοιμότητα, το νήπιο οφείλει να έχει καλή συμπεριφορά.

Ο συνδυασμός συμπεριφοράς και γνωστικών ικανοτήτων, και ο ρόλος τους στη σχολική ετοιμότητα

Έρευνες επιβεβαιώνουν ότι ο συνδυασμός γνωστικών ικανοτήτων και συμπεριφοράς είναι απαραίτητος, καθώς αλληλοσυμπληρώνονται.

Ένα νήπιο για να είναι σχολικά έτοιμο θα πρέπει να έχει καλή συγκέντρωση προσοχής και αυτορρύθμιση,

Δηλαδή την ικανότητα συμπεριφοράς να ελέγχει τις σκέψεις και τις πράξεις του, ώστε να λειτουργεί με τον τρόπο που έχει μάθει πως είναι ο σωστός.

Προβλήματα συμπεριφοράς και σχολική ετοιμότητα

Επιστήμονες διαφορετικών ειδικοτήτων χρησιμοποιούν διαφορετικούς όρους για να περιγράψουν τα παιδιά με την προβληματική συμπεριφορά.

Οι επικρατέστεροι από τους οποίους είναι:

Συναισθηματικές και Συμπεριφορικές

Διαταραχές, συναισθηματικές,

κοινωνικές και συμπεριφορικές

διαταραχές (emotional ,social and behavior problems) και  προβλήματα  συμπεριφοράς.

Πότε η συμπεριφορά του νηπίου μπορεί να είναι παθολογική;

Ο χαρακτηρισμός της όποιας συμπεριφοράς ως  «προβληματικής» ή «μη προβληματικής».

Το σημείο διαχωρισμού ανάμεσα στο αποδεκτό και στο μη αποδεκτό

εξαρτάται και ορίζεται από το συγκεκριμένο περιβάλλον (σχολικό, οικογενειακό, κοινωνικό).

Είναι γεγονός ότι δε θεωρείται προβληματική κάθε ενοχλητική συμπεριφορά ενός παιδιού.

Λαμβάνουμε υπόψη μας την ηλικία, το πλαίσιο και τη συχνότητα.

Ο παιδαγωγός, είναι ο πρώτος επαγγελματίας επιστήμονας που έρχεται σε επαφή με το παιδί καθημερινά.

Αποτελεί βασικό πρόσωπο στην ανίχνευση προβληματικών συμπεριφορών.

Στην παραπομπή του παιδιού σε αναπτυξιακό κέντρο  για την αξιολόγηση του και την παροχή συμβουλευτικής βοήθειας στην οικογένεια.

Κριτήρια για υποψία διαταραχής συμπεριφοράς στο νήπιο

Η παραπομπή για  διαταραχή συμπεριφοράς, προϋποθέτει το εξεταζόμενο πρότυπο συμπεριφοράς του παιδιού να:

• Επαναλαμβάνεται συστηματικά για μεγάλο χρονικό διάστημα.
• Παραβιάζει τα βασικά δικαιώματα των άλλων ή τους κοινωνικούς κανόνες που έχουν τεθεί για κάθε στάδιο της ηλικίας.

Οι διαταραχές συμπεριφοράς  μπορεί να έχουν πολυπαραγοντική αιτιολογία.

Για την εμφάνιση διαταραχών συμπεριφοράς ενοχοποιούνται:

• Ιδιοσυστατικοί, νευροφυσιολογικοί και ορμονικοί παράγοντες
• Γενετικοί παράγοντες
• Περιβαλλοντικοί παράγοντες
• Ψυχοκοινωνικοί παράγοντες
• Ατομικοί ενδοψυχικοί παράγοντες

Υποστηρίζεται ότι χρειάζεται συνέργεια περισσοτέρων του ενός παραγόντων για την εμφάνισή τους.

Θεωρείται ότι η υγιής ανάπτυξη του παιδιού και η φυσιολογική του προσαρμογή στην κοινωνία εξαρτάται

από την ύπαρξη κατά τα πρώιμα στάδια της ζωής του, ικανοποιητικών σχέσεων με τους γονείς (ή τα υποκατάστατά τους),

που του προσφέρουν αγάπη και ασφάλεια.

Γι’ αυτό δίνεται μεγάλη παθογνωμονική σημασία σε ό,τι διαταράσσει την ανάπτυξη του υγιούς «δεσμού» ανάμεσά τους.

Η ανυπαρξία σταθερού οικογενειακού περιβάλλοντος.

Η ανατροφή σε απρόσωπα ιδρύματα ή η ασυμβατότητα της ιδιοσυγκρασίας παιδιού και γονέων, θέτουν το παιδί σε μεγαλύτερο κίνδυνο για την ανάπτυξη παραπτωματικής συμπεριφοράς.

Η έλλειψη του πατέρα, η αντικοινωνική συμπεριφορά του, ο αλκοολισμός ή η ανυπαρξία ικανοποιητικού υποκατάστατου, έχει συσχετισθεί με την παραπτωματικότητα των αγοριών.

Οι αρνητικές σχέσεις των γονέων μεταξύ τους που οδηγούν σε ανεπαρκή επίβλεψη της ανατροφής των παιδιών .

Σε παραμέληση και πολλές φορές σε κακοποίησή τους, έχει τεκμηριωθεί ότι συμβάλλουν στην ανάπτυξη των διαταραχών της συμπεριφοράς.

Ποια είναι τα κριτήρια στην ανίχνευση διαταραχών συμπεριφοράς

Για την ανίχνευση χρειάζονται σταθμισμένα ερωτηματολόγια και να λαμβάνονται υπόψη οι παρακάτω παράγοντες:

• Η διάρκεια των συμπτωμάτων να είναι συνεχής και όχι μικρότερη των έξι μηνών.
• Τα συμπτώματα να είναι ανάλογα με την ηλικία.
• Τα συμπτώματα να εντάσσονται σε μία από τις ακόλουθες συμπεριφορές:
• Καθ’ υπερβολή διενέξεις και εκφοβισμοί
• Ασυνήθιστα συχνές και έντονες εκρήξεις θυμού
• Προκλητική συμπεριφορά
• Επίμονη και σοβαρή ανυπακοή, σκληρότητα προς τους άλλους ανθρώπους
• Σοβαρή καταστροφική δραστηριότητα
• Ανάρμοστες συμπεριφορές , συνεχείς ψευδολογίες μυθοπλασίες
• Συχνές αδικαιολόγητες απουσίες από το σχολείο

Τα κλινικά χαρακτηριστικά συμβαδίζουν με τις αναπτυξιακές φάσεις.

Στην προσχολική ηλικία κυριαρχούν

οι εκρήξεις θυμού

η επιθετικότητα στα άλλα παιδιά

η ανυπακοή, το πείσμα,

άσκοπη κινητική δραστηριότητα και η διάσπαση προσοχής.

Στη λανθάνουσα περίοδο (Δημοτικό) προστίθεται

η λεκτική επιθετικότητα

ενώ εμφανίζεται βίαιη συμπεριφορά απέναντι στους άλλους και τα ζώα, κλοπές (συνήθως από το σπίτι)

ψευδολογίες, ανυπακοή στην τάξη

καταστρατήγηση των σχολικών κανόνων

καταστροφική συμπεριφορά συνήθως απέναντι στο σχολείο.

Προληπτικά  έχουν δοκιμαστεί όλες οι δυνατές συμβουλευτικές παρεμβάσεις, χωρίς αποτελεσματικότητα. Χρειάζεται εξατομίκευση της περίπτωσης και συνδυασμένη θεραπευτική παρέμβαση στο παιδί, στους γονείς και στο περιβάλλον π.χ. σχολείο.

Στις περιπτώσεις όπου η προβληματική συμπεριφορά του παιδιού εκδηλώνεται συστηματικά και διαρκεί για διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών.

Είναι απαραίτητο να κατευθύνει ο παιδίατρος την οικογένεια στην αναζήτηση επαγγελματικής βοήθειας από ειδικό ψυχικής υγείας.

Η παραπομπή του παιδιού σε αναπτυξιακό κέντρο είναι αναγκαία.

Εφόσον ο ειδικός θα καθορίσει την ύπαρξη ή μη της διαταραχής

Τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων, τους παράγοντες που επηρεάζουν την προβληματική συμπεριφορά του παιδιού

Τη θεραπεία που απαιτείται για την αντιμετώπιση της συγκεκριμένης διαταραχής.

Πρωτοβάθμια φροντίδα και σχολική ετοιμότητα

Η πρωτοβάθμια φροντίδα αποτελεί βασικό πυλώνα της φροντίδας υγείας.

Για τα παιδιά, το μεγαλύτερο μέρος της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας περιλαμβάνει την παρακολούθηση της υγείας και της πορείας της ανάπτυξης,

Την πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση, αλλά και την εκπαίδευση και υποστήριξη των γονέων στο μεγάλωμα των παιδιών και την εξέλιξη της οικογένειας.

Σκοπός της ανιχνευτικής δοκιμασίας σχολικής ετοιμότητας με το Α΄ τεστ είναι :

Η παρέμβαση για τη βελτίωση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας των παιδιών στην Ελλάδα μέσω της διαμόρφωσης κατευθυντήριων οδηγιών.

Τεκμηριωμένα αποτελεσματικές πρακτικές σφαιρικής φροντίδας υγείας, οι οποίες μπορούν να συμβάλουν ουσιαστικά.

Στην εκπαίδευση παιδίατρων , ειδικών θεραπευτών  και άλλων λειτουργών υγείας.

Από το πρόγραμμα αυτό προέκυψαν σημαντικές διαπιστώσεις που περιλαμβάνουν τα εξής βασικά πεδία:

Κατευθυντήριες οδηγίες για την παρακολούθηση της ανάπτυξης και συναισθηματικής εξέλιξης

Κατευθύνσεις αγωγής υγείας για γονείς, παιδιά και παιδαγωγούς

Οι κατευθυντήριες οδηγίες απευθύνονται σε επαγγελματίες υγείας της πρωτοβάθμιας φροντίδας

(παιδίατρους, γενικούς ιατρούς, νοσηλευτές/τριες, επισκέπτες/τριες υγείας και άλλους) με σκοπό να παράσχουν κατευθύνσεις πρακτικής.

Επιλέχθηκαν «ηλικίες-κλειδιά» στις οποίες προτείνεται η εκτίμηση της υγείας και των αναγκών φροντίδας του παιδιού και της οικογένειας.

Στην επιλογή των ηλικιών έγινε προσπάθεια να ληφθούν υπόψη οι ηλικίες στις οποίες συνιστάται η εκτίμηση αναπτυξιακών ή σχολικών δεξιοτήτων

Η εφαρμογή καθολικών ή επιλεκτικών ανιχνευτικών ελέγχων (screening).

Επίσης, επιλέχθηκαν οι ηλικίες στις οποίες συμπληρώνεται το Ατομικό Δελτίο Υγείας Μαθητή,

Η οποία συνιστά μία δυνατότητα στοχευμένης, αλλά και σφαιρικής προσέγγισης του παιδιού και της οικογένειας.

Στο εγχειρίδιο της ανιχνευτικής δοκιμασίας σχολικής ετοιμότητας Α΄ τεστ  έγινε προσπάθεια να περιληφθούν οι γνώσεις.

Που θα βοηθήσουν τον παιδίατρο και τους ειδικούς θεραπευτές να κατανοήσουν  σφαιρικά τη διαδικασία και την πορεία της ανάπτυξης.

Η θεωρητική προσέγγιση περιλαμβάνει τη βιολογική, ψυχοσυναισθηματική και κοινωνική οπτική.

Δίνονται σχηματικά ανά ηλικία τα σημεία επαγρύπνησης, παραπομπής, καθώς και κατευθύνσεις για την υποστήριξη της ανάπτυξης και της οικογένειας.

Έχουν επίσης ενσωματωθεί πληροφορίες για τις συχνότερες  παιδικές διαταραχές, όπως :

διαταραχή ελλειμματικής προσοχής-υπερκινητικότητα,

μαθησιακές δυσκολίες,

ψυχοσυναισθηματικά προβλήματα.

Προτείνονται συγκεκριμένος  ανιχνευτικός έλεγχος σε συγκεκριμένη ηλικία.

Η ενσωμάτωση της αναπτυξιακής παρακολούθησης στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, λαμβάνοντας υπόψη πάντοτε τις παρατηρήσεις και τις ανησυχίες των γονέων και των εκπαιδευτικών.