Οπτική αντίληψη: Εκπαιδεύουμε τον εγκέφαλο ώστε να κατανοεί και να επεξεργάζεται σύμβολα
Για τους περισσότερους γονείς, η οπτική αντίληψη είναι μια σχεδόν άγνωστη ικανότητα. Λίγοι είναι εκείνοι που γνωρίζουν με ποιο τρόπο συμβάλει στη μαθησιακή εξέλιξη ενός μαθητή και αυτοί που το γνωρίζουν είναι πιθανότατα επειδή εξέτασαν το μεγαλύτερο τους παιδί για δυσλεξία. Οι ειδικοί, μεταξύ όλων των άλλων, τους ανέφεραν ότι το παιδί τους διαβάζει συλλαβιστά και είναι ανορθόγραφο διότι αντιμετωπίζει δυσκολία στην επεξεργασία της οπτικής αντίληψης.
Θέτοντας τα γερά θεμέλια της οπτικής αντίληψης
Τα θεμέλια της οπτική αντίληψης θέτονται πολύ νωρίς, από τα πρώτα κιόλας στάδια της ανάπτυξη του εγκεφάλου. Αρχικά, η οπτική αντίληψη εκδηλώνεται με απλές μορφές και όσο το παιδί αναπτύσσεται και ο παιδικός εγκέφαλος κατακτά περισσότερες ικανότητες γίνεται όλο και πιο σύνθετη και πολυπαραγοντική. Σε αρκετά, μη λεκτικά, τεστ νοημοσύνης περιλαμβάνονται προβλήματα, ασκήσεις ή γρίφοι οπτικής αντίληψης. Οι άνθρωποι που έχουν αναπτυγμένη την οπτική αντίληψη θεωρούνται πιο ευφυείς. Γι’ αυτό και αποτελεί μία από τις 9 πολλαπλές νοημοσύνες.
Τα παιδιά που έχουν έφεση στην οπτική αντίληψη συνήθως ασχολούνται με πάζλ, λαβύρινθους, σχεδιάζουν, φτιάχνουν συνθέσεις με σχήματα κ.α. Οι ενήλικες μπορούν και διαβάζουν χάρτες, γραφικά, σχέδια και σχεδιαγράμματα, σκέπτονται και οπτικοποιούν λεπτομέρειες. Η οπτική αντίληψη έχει 8 διαφορετικές μορφές οι οποίες μπορούν από πολύ νωρίς να διδαχθούν στο παιδί και είναι απαραίτητες για τη μαθησιακή διαδικασία.
Τα τετράδια εξάσκησης στην οπτική αντίληψη θα αποτελέσουν ένα σημαντικό χρήσιμο βοήθημα προετοιμασίας για το σχολείο. Τώρα είναι η καλύτερη ηλικία για να εξασκήσουμε στα παιδιά την ικανότητα της αντίληψης.
Τι είναι η οπτική αντίληψη
Οπτική αντίληψη ονομάζουμε την ικανότητα του παιδιού να μπορεί να αντιλαμβάνεται και να κατανοεί οπτικά ερεθίσματα. Η ικανότητα αυτή του δίνει την δυνατότητα να αναγνωρίζει τα οπτικά ερεθίσματα, να τα απομνημονεύει, να τα ανακαλεί και τέλος να τους δίνει νοηματικό περιεχόμενο. Στην αρχή, τα οπτικά ερεθίσματα μπορεί να είναι εικόνες, μετά σχήματα και αργότερα σύμβολα, γράμματα, αριθμοί, λέξεις κ.α. Είναι η ικανότητα η οποία βοηθά τα παιδιά στο σχολείο να διαβάζουν, να θυμούνται την ορθογραφία και να κατανοούν γεωμετρικά σχέδια και παραστάσεις.
Η οπτική αντίληψη είναι σύνθετη ικανότητα
Η ικανότητα της οπτικής αντίληψης είναι σύνθετη γιατί σχετίζεται με την επαρκή οπτική οξύτητα και τη σωστή επεξεργασία ερεθισμάτων μέσω του συστήματος του εγκεφάλου. Είναι το αποτέλεσμα του συνδυασμού της φυσιολογικής λειτουργίας της όρασης, όπου καταγράφεται το οπτικό ερέθισμα, και της σωστής λειτουργίας του εγκεφάλου που μετατρέπει το ερέθισμα σε γνώση μέσω της αισθητηριακής ολοκλήρωσης.
Αυτή όλη η διεργασία γίνεται σε δυο στάδια:
Οπτικό-δεκτικό (αισθητηριακή λειτουργία) το οποίο είναι υπεύθυνο για την πρόσληψη και οργάνωση των πληροφοριών που δεχόμαστε από το περιβάλλον (π.χ. το παιδί χρειάζεται να δει ή να παρατηρήσει κάποιον για να δέσει τα κορδόνια του)
Οπτικό-γνωστικό (γνωστική λειτουργία) το οποίο έχει να κάνει με την ερμηνεία και την χρήση όσων βλέπουμε. Αυτή η λειτουργία είναι απαραίτητη διότι δίνουμε νόημα στα οπτικά ερεθίσματα (π.χ. βλέπω το σήμα της τροχαίας stop και κατανοώ ότι πρέπει να σταματήσω, διαβάζω μια ταμπέλα απαγορεύεται η είσοδος και καταλαβαίνω ότι δεν πρέπει να μπω μέσα)
Η οπτική αντίληψη χωρίζεται σε επιμέρους κατηγορίες που κάθε μια επιτελεί διαφορετική λειτουργία και όλες μαζί μας βοηθούν να επεξεργαστούμε πολυπαραγοντικά κάθε νέο οπτικό ερέθισμα και να το μετατρέψουμε σε πληροφορία.
Επιμέρους κατηγορίες οπτικής αντίληψης
Οπτική διάκριση (visual discrimination)
Η οπτική διάκριση επιτρέπει στο παιδί να μπορεί να αναγνωρίσει αν το νέο ερέθισμα είναι το ίδιο ή διαφορετικό από άλλα παρόμοια, δηλ. το παιδί θα πρέπει να ψάξει να βρει ομοιότητες και διαφορές μεταξύ παρόμοιων καταστάσεων
Οπτικό χωρική (visual spatial relationship)
Η οπτική χωρική επιτρέπει στο παιδί να κατανόηση το χώρο και να τον ερμηνεύσει μπορεί να διαχωρίσει χωρικές έννοιες δεξιού αριστερού αλλά και άλλων διαστάσεων επηρεάζει πολλές καθημερινές λειτουργίες του παιδιού από το πώς θα κινηθεί σε ένα χώρο μέχρι πως θα γράψει στο τετράδιο του .
Οπτική μνήμη (visual memory)
Η οπτική μνήμη επιτρέπει στο παιδί να μπορεί να συγκρίνει τις οπτικές πληροφορίες που δέχεται με άλλες πρόσφατες πληροφορίες που είναι ήδη αποθηκευμένες στη μνήμη του
Οπτική ακολουθία μνήμης (Visual Sequential Memory)
Περιγράφει την ικανότητα του παιδιού να θυμάται με ποια σειρά του έχουν παρουσιαστεί σύμβολα, γράμματα, εικόνες. Τα παιδιά που αντιμετωπίζουν δυσκολία σε αυτό δεν μπορούν να αντιγράψουν σωστά από τον πίνακα.
Οπτική μορφής (Visual figure Ground)
Η ικανότητα του παιδιού να συγκεντρώνεται σε ένα συγκεκριμένο οπτικό ερέθισμα αγνοώντας τα υπόλοιπα (π.χ. ένα σύμβολο ή σχήμα παρουσιάζεται μπερδεμένο ανάμεσα σε άλλα παρόμοια ή διαφορετικά).
Οπτική κλεισίματος (Visual Closure)
Η ικανότητα του παιδιού να αναγνωρίσει ολόκληρο το αντικείμενο με βάση μια ελλειπή οπτική παράσταση (βλέπει μια μισοτελειωμένη ζωγραφιά ή γράμμα και την αναγνωρίζει).
Οπτική σταθερότητα μορφής (Visual Constancy)
Η ικανότητα του παιδιού να αναγνωρίσει το ίδιο το σχήμα το οποίο του παρουσιάζεται σε άλλη μορφή (άλλο μέγεθος, άλλο προσανατολισμό, άλλη κατεύθυνση).
Πως συνδέονται οι διαταραχές στην οπτική αντίληψη με τις μαθησιακές δυσκολίες
Τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες υστερούν στο να ερμηνεύσουν τις οπτικές πληροφορίες που δέχονται από το περιβάλλον τους και επομένως δυσκολεύονται να τις χρησιμοποιήσουν. Συνεπώς, είναι σημαντική η πρώιμη ανίχνευση των διαταραχών οπτικής αντίληψης αλλά και η έγκαιρη αποκατάστασή τους στην προσχολική ηλικία.
Οι δυσκολίες της οπτικής αντίληψης προκαλούν δυσκολίες σε τομείς σχολικής δράσης όπως: ανάγνωση, ορθογραφία, μαθηματικά, γεωμετρία, κ.α.
Γιατί η οπτική αντίληψη είναι σημαντική για το παιδί σας
Η οπτική αντίληψη είναι η ικανότητα του εγκεφάλου να κατανοεί και να ερμηνεύει τις οπτικές πληροφορίες που δέχεται μέσα από την αίσθηση της όρασης. Η μαθησιακή λειτουργία επηρεάζεται σημαντικά από την οπτική αντίληψη σε συνεργασία και με άλλες νοητικές ικανότητες.
Υπάρχουν παιδιά που ανήκουν στην κατηγορία του οπτικού μαθητή, δηλαδή αφομοιώνουν πιο εύκολα αλλά και πιο γρήγορα αυτά που βλέπουν. Η μέθοδος διδασκαλίας στο σχολείο βασίζεται στην οπτική αντίληψη. Γι’ αυτόν το λόγο τα βιβλία έχουν εικόνες και στις τάξεις χρησιμοποιούν πίνακα ώστε τα παιδιά να βλέπουν αυτά που γράφει ο δάσκαλος. Ο συνδυασμός αυτός ονομάζεται οπτικοακουστικό σύστημα εκπαίδευσης και θεωρείται ιδιαίτερα αποτελεσματικός. Η κατακτημένη ικανότητα της οπτικής αντίληψης βοηθά τον μαθητή στη γρήγορη αφομοίωση των μαθημάτων αλλά και στις επιμέρους δεξιότητες, π.χ. στο μάθημα της γλώσσας επηρεάζει την ικανότητα ανάγνωσης και την ορθογραφία.
Συγκεκριμένα, η οπτική προσοχή και μνήμη βοηθούν στο σωστό σχηματισμό γραμμάτων, στην απομνημόνευση της ορθογραφίας των λέξεων καθώς και στην εύκολη αναγνώριση γραμμάτων, συμπλεγμάτων και φωνηέντων. Από την άλλη, η οπτική διάκριση βοηθά στη φωτογραφική αναγνώριση των συλλάβων, των λέξεων και στην αυτοματοποίηση του διαβάσματος. Όταν ένας μαθητής διαβάζει συλλαβιστά, κουράζεται εύκολα, δεν προσέχει τις λεπτομέρειες στις λέξεις και χάνει εύκολα το σημείο που διαβάζει.
Η αυτοματοποίηση του διαβάσματος, δηλαδή αυτό το στάδιο της ανάγνωσης που ο μαθητής από τη συλλαβιστή ανάγνωση λέξεων θα περάσει στη φωτογραφική (διαβάζει όλη την λέξη μαζί φωτογραφικά) αποτελεί την πιο σημαντική δεξιότητα αναγνωστικής ικανότητας, την όποια στερούνται όλοι οι δυσλεκτικοί μαθητές. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην μπορούν να διαβάσουν γρήγορα παρόλο που έχουν εξασκηθεί επαρκώς και έχουν εκμεταλλευτεί όλες τις εκπαιδευτικές ευκαιρίες.
Τέλος, η χωρική αντίληψη σχετίζεται με τον τρόπο γραφής. Ακατάστατη γραφή με ανάμικτα κεφαλαία και μικρά γράμματα, αλλού κολλημένα και αλλού πολύ μακριά, είναι το τυπικό γραπτό ενός μαθητή με δυσγραφία, το οποίο δηλώνει δυσκολία στην χωρική αντίληψη του μαθητή. Η οπτική αντίληψη αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την σχολική επιτυχία γιατί είναι παρούσα σε πολλά βασικά μαθήματα στην εκπαίδευση.
Με τα τετράδια εξάσκησης στην οπτική αντίληψη θα προσφέρετε στο παιδί σας σημαντική εξάσκηση που θα το προετοιμάσουν κατάλληλα για την Α’ δημοτικού.
Γιατί χρειάζεται να κάνουμε εξάσκηση στην οπτική αντίληψη;
Όπως αναφέρθηκε, η οπτική αντίληψη συμμετέχει σε πολλά μαθήματα και επιμέρους δεξιότητες όπως η γρήγορη ανάγνωση, η σωστή ορθογραφία αλλά και η κατανόηση της γεωμετρίας.
Η εξάσκηση στην οπτική αντίληψη δεν είναι απλά απαραίτητη αλλά επιβάλλεται. Το τετράδιο εξάσκησης του Α’ τεστ περιλαμβάνει όλο το φάσμα των διαφορετικών ειδών ασκήσεων οπτικής αντίληψης, όπου η κάθε μια συμβάλει με διαφορετικό τρόπο στην γνωστική αντίληψη του μαθητή.
Η συνεργασία όλων των ειδών της οπτικής αντίληψης μαζί με τις άλλες του ικανότητες, εξασκεί τον μαθητή ώστε:
- Να επεξεργαστεί τις νέες πληροφορίες που δέχεται σε κάθε νέο μάθημα και να τις αξιοποιεί
- Να μετατρέπει το συμβολικό μήνυμα σε γνώση
Οι μαθητές που δεν έχουν επαρκώς ανεπτυγμένη την οπτική αντίληψη στην ανάγνωση συνήθως:
- Διαβάζουν αργά συλλαβιστά άχρωμα
- Κουράζονται εύκολα δεν τους αρέσει το διάβασμα κείμενων
- Δεν προσέχουν τις λεπτομέρειες στις λέξεις
- Διαβάζοντας αντικαθιστούν λέξεις, συλλαβές ή καταλήξεις των λέξεων
- Χάνουν εύκολα το σημείο που διαβάζουν ,μπερδεύονται
- Συχνά κάνουν λάθη απροσεξίας λόγω μειωμένης οπτικής προσοχής και οπτικής μνήμης
- Δυσανασχετούν όταν πρεπει να διαβάζουν μεγάλα κείμενα
- Δυσκολεύονται να κατανοήσουν το κείμενο γιατί διαβάζουν αργά
Συμβουλή Ειδικού προς τους γονείς:
Αυτό το τετράδιο εξάσκησης θα μπορούσαμε να το ονομάσουμε τετράδιο προετοιμασίας για την ανάγνωση και την ορθογραφία. Όλοι οι δυσλεκτικοί μαθητές παρουσιάζουν δυσκολίες σε μια ή περισσότερες υποκατηγορίες της οπτικής αντίληψης, ανάλογα με τη βαρύτητα των συμπτωμάτων. Ολοκληρώνοντας το τετράδιο εξάσκησης το παιδί θα έχει εκπαιδευτεί σε ένα νέο σημαντικό τομέα και θα είναι κατάλληλα προετοιμασμένο να διαβάζει και να γραφεί σωστά.
Πώς να χρησιμοποιήσετε αυτό το τετράδιο;
Χρήσιμες οδηγίες προς τους γονείς για εύκολη εξάσκηση του παιδιού στο σπίτι
Υλικά και τρόπος εργασίας
- Αρχίζουμε τις ασκήσεις του τετραδίου εξάσκησης με τη σειρά χωρίς να παραλείπουμε ασκήσεις ή φύλλα εργασίας. Με αυτόν τον τρόπο το παιδί μαθαίνει να τις κάνει με έναν συγκεκριμένο τρόπο
- Παρατηρούμε προσεκτικά τα σχέδια σε κάθε σελίδα εξάσκησης. Εξηγούμε στο παιδί προφορικά τι πρέπει να κάνει κάθε φορά στις ασκήσεις
- Οπτική διάκριση: θα πρέπει να συγκρίνει το σχήμα που είναι στο επάνω μέρος μόνο του με τα άλλα 4-5 σχήματα που βρίσκονται στο κάτω μέρος. Αν το παιδί δεν μπορεί να κατανοήσει τις προφορικές εντολές τότε του εξηγούμε δείχνοντας και εξηγώντας ταυτόχρονα. «Τώρα θα παίξουμε ένα παιχνίδι: εσύ θα πρέπει να βρεις το ίδιο σχήμα με αυτό που είναι στο επάνω μέρος (δείχνουμε). Αυτό το σχήμα είναι ανάμεσα σε αυτά τα σχήματα που είναι από κάτω. Θέλω να τα δεις προσεκτικά όλα από την αρχή μέχρι το τέλος, να τα συγκρίνεις και να μου δείξεις με το δάκτυλο σου αυτό που νομίζεις ότι είναι ίδιο με το επάνω σχήμα».
- Χωρική αντίληψη: πρόκειται για ασκήσεις στις οποίες το παιδί χρειάζεται να αντιστοιχίσει τα χρωματισμένα μέρη ενός γεωμετρικού σχεδίου. Υπάρχουν δυο σχέδια, το αριστερό έχει μερικά μέρη χρωματισμένα. Το παιδί πρέπει να εντοπίσει τη θέση του χρωματισμένου μέρους του σχεδίου στο δεξιό σχέδιο που λείπει και να την αντιγράψει χρωματίζοντάς το με ξυλομπογιά. Σε άλλη παρόμοια άσκηση υπάρχουν δύο παραλληλόγραμμοι πίνακες, ο δεξιός και ο αριστερός, με τετράγωνα κελιά. Στον αριστερό πίνακα, σε κάποια από τα κελιά υπάρχει σχεδιασμένο μέσα ένα σχήμα. Το παιδί πρέπει να αντιστοιχίσει τα σχήματα στα ανάλογα κελιά στον δεξιό πίνακα
- Οπτική ακολουθία: πρόκειται για ασκήσεις στις όποιες το παιδί θα πρέπει να συγκρίνει αλλά και να απομνημονεύσει μια οπτική σειρά που αποτελεί μια ακολουθία. Αρχίζει από 2 διαδοχικά σχήματα ή εικονίδια και φτάνει στα 3-4-5-6. Το παιδί συγκρίνοντας τα πρέπει να εντοπίσει οπτικά ανάμεσα σε 4 άλλες επιλογές την ίδια ακολουθία που βρίσκεται στο κάτω μέρος της άσκησης
- Οπτική διάκριση: βάθος πεδίου είναι οι ασκήσεις αυτές που παρουσιάζουν ένα σχήμα ή σύμβολο μπερδεμένο ανάμεσα σε άλλα, διαφορετικά ή παρόμοια. Το παιδί θα πρέπει να αγνοήσει τα υπόλοιπα και να εντοπίσει το συγκεκριμένο που του ζητείται
- Οπτικό χωρικές: είναι οι ασκήσεις αυτές στις οποίες το παιδί καλείται να παρατηρήσει τον προσανατολισμό ενός σχήματος στο επάνω μέρος και στην συνέχεια να τον εντοπίσει στο κάτω μέρος ανάμεσα σε μερικά παρόμοια
- Οπτικό κλείσιμο: είναι οι ασκήσεις αυτές που παρουσιάζουν ένα σχήμα ή μια εικόνα η οποία είναι ελλιπής ή μισοτελειωμένη και ζητείται από το παιδί να την αναγνωρίσει ή να την ολοκληρώσει
- Οπτική σταθερότητα μορφής: είναι οι ασκήσεις που δείχνουν το ίδιο το σχήμα να παρουσιάζεται σε άλλη μορφή (άλλο μέγεθος, προσανατολισμό και κατεύθυνση ). Το παιδί πρέπει να το εντοπίσει ανάμεσα σε αλλά παρόμοια ή διαφορετικά
- Οπτική προσοχή: είναι οι ασκήσεις αυτές που το παιδί θα πρέπει να συγκεντρώνει την προσοχή του επιλεκτικά και να εντοπίζει λεπτομερώς ή οπτικά κρυμμένα μέρη από μια σύνθετη παράσταση
Πρόγραμμα- ρουτίνα- υπευθυνότητα
- Η προσχολική ηλικία είναι συνυφασμένη με την ξεγνοιασιά και το ελεύθερο παιχνίδι και αυτό είναι που θα πρέπει να καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου κάθε παιδιού σε αυτήν την ηλικία. Παράλληλα όμως είναι σημαντικό να μάθει σιγά-σιγά να κάθεται στο τραπέζι εργασίας. Σας προτείνουμε ένα ρυθμό 10 φύλλων εργασίας την ημέρα, από Δευτέρα έως Παρασκευή
- Το κάθε μάθημα προετοιμασίας για την Α’ δημοτικού θα πρέπει να διαρκεί τουλάχιστον 15-20’
- Εάν το παιδί, λόγω διάσπασης προσοχής, δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί και να ολοκληρώσει ξεκινήστε το μάθημα από τα 5’ και στη συνέχεια ανεβάζετε σιγά σιγά την διάρκεια μέχρι να φτάσετε τα 20’ (κάθε βδομάδα αυξάνετε τη διάρκεια του μαθήματος)
- Είναι σημαντικό κάθε φορά το παιδί να ολοκληρώνει το μάθημά του προτού σηκωθεί
- Εκτός από τις χρήσιμες ικανότητες στην οπτική αντίληψη, θέλουμε το παιδί να μάθει τη σχολική ρουτίνα, τον προγραμματισμό, να φτιάχνει αλλά και να ακολουθεί με συνέπεια το πρόγραμμα, την υπευθυνότητα και τη σωστή οργάνωση στον τρόπο δουλειάς
- Ρουτίνα: δίνουμε πολύ μεγάλη σημασία στη ρουτίνα και στην τήρηση του προγράμματος. Σε αυτόν τον τομέα χρειάζεται κι εμείς ως γονείς να είμαστε πολύ συνεπείς γιατί αποτελούμε πρότυπο για το παιδί μας. Προγραμματίζουμε τις ασκήσεις εξάσκησης μέσα στο καθημερινό πρόγραμμα του παιδιού πάντα μια συγκεκριμένη ώρα ώστε να γνωρίζει εκ των προτέρων ότι η συγκεκριμένη ώρα είναι για τις ασκήσεις. Με αυτόν τον τρόπο το παιδί μαθαίνει ότι εκτός από το πρωινό σχολείο, το απόγευμα διαθέτουμε λίγο χρόνο προκειμένου να κάνουμε κάποιες ασκήσεις στο σπίτι.
- Υπευθυνότητα: εξηγούμε στο παιδί ότι τα παιδάκια που πηγαίνουν το πρωί στο σχολείο, το απόγευμα έχουν την υποχρέωση να κάνουν τις απογευματινές τους εργασίες. Αναθέτουμε στο παιδί την ευθύνη για τη φύλαξη αλλά και τη διατήρηση του τετραδίου εξάσκησης καθαρού και περιποιημένου.
- Επιβράβευση: κολλήστε ένα εβδομαδιαίο πρόγραμμα και επιβραβεύστε το παιδί με ένα αυτοκόλλητο κάθε φορά για τη συνέπειά του, την τήρηση του προγράμματος, την τακτοποίηση του τετραδίου, το μεθοδικό τρόπο δουλειάς (τηρεί τη σειρά και ολοκληρώνει τις ασκήσεις), την επιθυμητή συγκέντρωση και τέλος την προθυμία του και την καλή διάθεσή του για να κάνει τις ασκήσεις.
Συνεργασία με το παιδί – επίβλεψη
- Στις πρώτες ασκήσεις καθόμαστε μαζί με το παιδί και το καθοδηγούμε. Στη συνέχεια το παροτρύνουμε να δουλέψει μόνο του. Μόλις τελειώσουμε ένα φύλλο εξάσκησης τότε ελέγχουμε και σχολιάζουμε μαζί με το παιδί αν αυτά που έχει κάνει ή όσα έχει πει προφορικά ήταν σωστά ή λανθασμένα. Με αυτόν τον τρόπο το παιδί εντοπίζει τα λάθη και κατανοεί τι χρειάζεται να βελτιώσει στην επομένη άσκηση. Ποτέ δεν σχολιάζουμε υποτιμητικά και ειρωνικά «τίποτα δεν μπορείς να καταλάβεις».
- Ενθαρρύνουμε το παιδί να συνεχίσει τις προσπάθειές του
Επιβράβευση και έλεγχος λαθών
- Η συμμετοχή στο σχολείο αλλά και η προετοιμασία των σχολικών εργασιών Αποτελεί Υποχρέωση Αδιαπραγμάτευτη
- Οι γονείς θα πρέπει, από την πρώτη κιόλας ημέρα που θα πάει το παιδί στο σχολείο να εξηγήσουν ότι η παρακολούθηση του σχολείου είναι υποχρεωτική
- Στο σχολείο υπάρχουν κανόνες όπως και στο σπίτι. Το παιδί οφείλει να έχει καλή συμπεριφορά, τρόπους και πρέπει να συμμορφώνεται στους κανόνες της τάξης
- Χρειάζεται να συμμετέχει και να προσπαθεί σε όλες τις εργασίες, ακόμα και αν δυσκολεύεται να τις κάνει σωστά. Αυτό δεν πειράζει γιατί στο σχολείο πηγαίνουμε για να μάθουμε
- Αυτό είναι υπεύθυνο για την προετοιμασία των σχολικών του εργασιών
- Η παρακολούθηση του σχολείου και η προετοιμασία των σχολικών εργασιών είναι αδιαπραγμάτευτο καθήκον κάθε παιδιού σε όλα τα μέρη του κόσμου
- Εξηγούμε με απλά λόγια και σοβαρό ύφος για την υποχρεωτική φοίτηση. «Ως γονείς, είναι καθήκον μας να πηγαίνουμε καθημερινά στη δουλειά μας και να εργαζόμαστε, ακόμα κι αν αυτό μας κουράζει. Την ίδια υποχρέωση έχουν και τα παιδιά να πηγαίνουν στο σχολείο και να είναι επιμελείς μαθητές. Οφείλουν να φροντίζουν οι ίδιοι τις σχολικές τους υποχρεώσεις. Το σχολείο, αλλά και οι σχολικές υποχρεώσεις, είναι καθήκον του κάθε παιδιού, όπως είναι η δουλειά του μπαμπά και της μάμας»
- Έχοντας το παιδί κατανοήσει την σημασία του σχολείου και των σχολικών εργασιών ποτέ δεν επιβραβεύουμε με αντάλλαγμα π.χ. «κάνε τις εργασίες σου και θα σου πάρω παγωτό»
- Είναι πάντα προτιμότερο να επιβραβεύουμε το παιδί λεκτικά και ποτέ με υλικά αγαθά (σοκολάτες, μπισκότα, καραμέλες). Ζωγραφίστε ένα αστέρι ή κολλήστε ένα αστεράκι στο τετράδιο του
- Επιβραβεύστε τη συνέπεια και την προσπάθεια, το ζήλο, την επιτυχία αλλά ποτέ την υποχρέωση που έχει για να κάνει τις καθημερινές σχολικές εργασίες
- Καθορίστε ένα έπαθλο στο τέλος μιας περιόδου, στο τέλος του μήνα, στο τρίμηνο, με μια ψυχαγωγική δραστηριότητα όπως βόλτα στη θάλασσα, στο πάρκο, να πάτε σινεμά ή να επισκεφτείτε ένα μουσείο και όχι μια υλική επιβράβευση όπως παιχνίδια, γλυκά κ.λπ.
- Θέστε σαφή κριτήρια για το έπαθλο και τηρήστε τα με απόλυτη συνέπεια. Σε καμία περίπτωση μην επιβραβεύσετε το παιδί αν δεν πληροί τις υποχρεώσεις του. Αν δεν κατάφερει να κερδίσει το έπαθλο δείξτε προσοχή ώστε να μην γίνετε απαξιωτικοί με την συμπεριφορά σας ή τους χαρακτηρισμούς σας. Μην κάνετε συγκρίσεις με άλλα παιδιά ή αδέλφια. Απλά ενθαρρύνετέ το να προσπαθήσει πιο πολύ την επομένη φορά και διαβεβαιώστε ότι θα του συμπαρασταθείτε και θα το υποστηρίξετε στη νέα του προσπάθεια
Αξιολόγηση της προόδου από τους γονείς
- Στο τέλος κάθε τετραδίου, υπάρχει μια σελίδα αξιολόγησης ώστε να μπορείτε να παρακολουθήσετε την πρόοδο του παιδιού σας και να είστε σίγουροι ότι το παιδί σας μαθαίνει σωστά.
Μήπως έχω κάνει κάτι λάθος και το παιδί μου έχει μείνει πίσω σε αυτές τις ασκήσεις;
Πολύ συχνά οι γονείς νιώθουν δυσάρεστα, γιατί τα παιδιά τους έχουν μένουν πίσω μαθησιακά. Αισθάνονται υπεύθυνοι που τα παιδιά τους δεν είναι έτοιμα και κατάλληλα προετοιμασμένα. Πιθανές αιτίες για τις οποίες τα παιδιά δεν έχουν κατακτήσει σε αυτήν την ηλικία όλες τις ικανότητες είναι ο διαφορετικός ρυθμός ανάπτυξης που ακολουθούν, η μειωμένη ικανότατα, η ταχύτητα επεξεργασίας που ακολουθεί η αντίληψή τους και που τα οργανικά της αίτια δεν είναι εύκολο να εντοπιστούν στις συνήθεις νευρολογικές εξετάσεις. Άλλοι συμπεριφοριστικοί παράγοντες που επηρεάζουν την μαθησιακή ωρίμανση μπορεί να είναι η έλλειψη ορίων στην διαπαιδαγώγηση και η μίμηση αρνητικών προτύπων και συμπεριφορών. Στα παιδιά που εμφανίζουν ΔΕΠΥ πολύ συχνά μπορεί τα αιτία να οφείλονται και σε οργανικούς παράγοντες.
Πότε χρειάζεται περισσότερη εξάσκηση;
Εάν διαπιστώσετε, παρόλη τη βοήθεια, ότι:
- συνεχίζει να δυσκολεύεται
- επαναλαμβάνει τα ίδια λάθη
- δεν μπορεί να μπει σε πρόγραμμα
- δεν μπορεί να ρυθμίσει τη συμπεριφορά του
- απαντά παρορμητικά χωρίς να συγκρίνει και να θυμάται
Αυτό σημαίνει ότι ίσως χρειάζεται περισσότερη εξάσκηση με πολλές επαναλήψεις. Δουλέψτε συστηματικά για 3- 4 μήνες. Αν πάλι διαπιστώσετε ότι οι δυσκολίες παραμένουν και υπάρχει πολύ μικρή πρόοδος ίσως χρειάζεται να απευθυνθείτε και να ζητήσετε τη γνώμη και τη συνεργασία ενός Ειδικού.
Πώς να παραγγείλετε ένα νέο τετράδιο με περισσότερες ασκήσεις εξάσκησης;
Με τον προσωπικό κωδικό που θα βρείτε στο κάτω μέρος σε κάθε φύλλο εξάσκησης του τετραδίου μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας τηλεφωνικά ή μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και να σας στείλουμε επιπλέον υλικό εξάσκησης, πάντα εξατομικευμένα, σύμφωνα με τις ατομικές ανάγκες και δυνατότητες του παιδιού σας.