Συλλογισμός συγκέντρωση μνήμη

Εκπαιδεύοντας  τον εγκέφαλο να μαθαίνει

Η ανάπτυξη του εγκεφάλου τα 6 πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού χαρακτηρίζεται από δυο βασικές ιδιότητες, την πλαστικότητα και την ευαισθησία. Πλαστικότητα είναι η ικανότητα του εγκεφάλου να αλλάζει τη δομή του με βάση τις νέες εμπειρίες και γνώσεις  που αποκομίζει, ενώ ευαισθησία είναι η ικανότητα του εγκεφάλου να μαθαίνει πιο γρήγορα και πιο εύκολα.

Η χρονική περίοδος που ο παιδικός εγκέφαλος παρουσιάζει τις παραπάνω ιδιότητες με ιδιαίτερη έφεση, ονομάζεται διεθνώς “κρίσιμες ηλικίες μάθησης” ή “παράθυρα ευκαιριών μάθησης”. Η προσχολική ηλικία και το νηπιαγωγείο ανήκει στην περίοδο ευκαιριών μάθησης.

Θέτοντας γερά θεμέλια  της αφαιρετικής και επαγωγικής σκέψης συγκέντρωσης προσοχής μνήμης

Τα τετράδια εξάσκησης του Α΄Τεστ έχουν σκοπό να θέσουν τα θεμέλια της δεξιότητας του συλλογισμού και της σύνθετης σκέψης (αφαιρετική, επαγωγική κ.α.). Με αυτόν τον τρόπο τα παιδιά μαθαίνουν  να σκέπτονται και θα είναι ικανά να επεξεργάζονται στο σχολείο, κάθε νέα μορφή πληροφορίας. Το τετράδιο περιέχει πέντε διαφορετικές κατηγορίες ασκήσεων για εξάσκηση οι οποίες είναι σημαντικές στο σύνολό τους  γιατί μέσα από αυτές το παιδί  θα μάθει να οργανώνει και να αξιοποιεί  τη γνώση που θα αποκτά καθημερινά στο σχολείο του.

Πως μαθαίνει ο εγκέφαλος

Ο ανθρωπινός εγκέφαλος λειτουργεί με τέτοιο τρόπο που μόλις διεγερθεί από ένα νέο ερέθισμα προσπαθεί να το συσχετίσει με κάποια παλαιότερη  εμπειρία, στην συνέχεια το ταξινομεί και το κατηγοριοποιεί στην μνήμη του ώστε να μπορεί να το ανακαλέσει όταν θα το χρειαστεί  για να το χρησιμοποιήσει. Τα παιδιά εκείνα που ξεχνούν εύκολα και δεν μπορούν μάθουν ονόματα, ημερομηνίες, κανόνες, νέες ορολογίες, να λύνουν προβλήματα κ.λπ., είναι γιατί δεν έχουν μάθει να σκέπτονται αλλά προσπαθούν μηχανικά να απομνημονεύσουν κάθε νέα  πληροφορία. Τώρα είναι η καλύτερη ηλικία για να μάθουμε στα παιδιά να σκέπτονται.

 

Τι είναι η κριτική ικανότητα- συλλογισμός και γιατί είναι σημαντική για το παιδί σας

Η κριτική ικανότητα είναι μια ικανότητα που βοηθάει το παιδί να εμβαθύνει λογικά και να καταλήγει σε ορθά συμπεράσματα. Πολλά παιδιά απαντούν στην τύχη όταν τα ρωτάμε κάτι γιατί δεν έχουν συνηθίσει να σκέπτονται και να συγκρίνουν. Το παιδί για να μπορέσει να μάθει να σκέπτεται και να κάνει συλλογισμούς, ώστε να καταλήγει σε λογικά συμπεράσματα,  πρέπει να εξασκείτε καθημερινά μέσα από απλές δραστηριότητες, π.χ. τι κάνουμε τα ρούχα όταν έχουν λερωθεί.

Το παιδί πρέπει πρώτα να μάθει να γνωρίζει τα πράγματα που το περιβάλλουν, να αναγνωρίζει τις επιμέρους ιδιότητες τους, να μάθει τη χρησιμότητα τους και τέλος το πώς συσχετίζονται  μεταξύ τους. Το παιδί που θα έχει εξασκηθεί στο να σκέφτεται θα έχει μεγαλύτερη ευκολία στο να καταλαβαίνει και να λύνει τα προβλήματα (μαθηματικά, κοινωνικά και συναισθηματικά) που του παρουσιάζονται.

Η εξάσκηση στην κριτική και το συλλογισμό έχει θετική επίδραση στη νοητική και συναισθηματική ωριμότητα του νηπίου. Τα παιδιά που δυσκολεύονται στην κριτική και το συλλογισμό, συχνά παρουσιάζουν ανώριμη συμπεριφορά. Δυσκολεύονται ακόμα και στις κοινωνικές τους σχέσεις και συναναστροφές με τους συνομηλίκους τους επειδή δεν μπορούν να λάβουν υπόψη τους όλα τα δεδομένα και να τα εκτιμήσουν σωστά.  Για τον ίδιο λόγο δυσκολεύονται να λύνουν και τα προβλήματα στα μαθηματικά.

Τι είναι οι γλωσσικές αναλογίες και γιατί είναι σημαντικές για το παιδί σας

Οι γλωσσικές αναλογίες είναι η ικανότητα του παιδιού να συγκρίνει δύο έννοιες μεταξύ τους και να καταλήγει σε μια τρίτη. Στην ουσία είναι η εισαγωγή στην επαγωγική σκέψη και τις  μαθηματικές αναλογίες. Χρησιμοποιούνται πολύ συχνά σε πολλά θεωρητικά αλλά και πρακτικά μαθήματα γιατί το παιδί μαθαίνει να κάνει συσχετισμούς. Τα παιδιά που δυσκολεύονται στις γλωσσικές αναλογίες δυσκολεύονται και στη σύνθεση, την ανάλυση εννοιών και την κατανόηση σύνθετων μαθηματικών δομών.

Τι είναι η αφαιρετική σκέψη και γιατί χρειάζεται στο παιδί σας

Η  αφαιρετική σκέψη είναι μια νοητική διεργασία, κατά την οποία το παιδί καλείται να απομονώσει τα κοινά χαρακτηριστικά και τις ιδιότητες όμοιων ή διαφορετικών   αντικειμένων ή εννοιών. Με την αφαιρετική σκέψη, το νήπιο συσχετίζει τη γενική εικόνα στην οποία  υπάγεται ένα  αντικείμενο ή μια έννοια, με το ίδιο το αντικείμενο ή την ένοια π.χ. το μήλο είναι ένα φρούτο, τρώγεται, έχει φλούδα, το κάνουμε χυμό. Η μπανάνα είναι και αυτή ένα φρούτο που έχει φλούδα και την κάνουμε χυμό. Επομένως, η μπανάνα και το μήλο έχουν κοινό στοιχείο ότι είναι και τα δύο φρούτα.

Το νήπιο με αυτόν τον τρόπο μπορεί να  εμβαθύνει την σκέψη του απομονώνοντας τα κοινά χαρακτηριστικά και όσο πιο πολλούς συσχετισμούς κάνει τόσο πιο εύστροφο θεωρείται. Τα αινίγματα είναι  μια γνωστή διασκεδαστική δραστηριότητα  που ενισχύει  την κατανόηση της λειτουργίας της  αφαιρετικής σκέψης μέσα από το παιχνίδι. Η αφαιρετική σκέψη αποτελεί τα θεμέλια της μαθηματικής σκέψης. Σε αυτό το στάδιο το παιδί θα μπορεί να προχωρήσει στην εκτέλεση διαφόρων αριθμητικών πράξεων εφόσον έχει κατακτήσει τη μέτρηση και την απαρίθμηση διαφόρων υλικών και ποσοτήτων. Εξοικειώνονται με την πράξη της πρόσθεσης και αφαίρεσης όταν π.χ. το παιδί έχει δύο αυτοκινητάκια, δίνει το ένα στο φίλο του και διαπιστώνει πως του έχει μείνει μόνο ένα ή όταν μετράμε μαζί με το παιδί τα σκαλιά όταν τα ανεβαίνουν ή τα κατεβαίνουν. Τα παιδιά που παρουσιάζουν δυσκολία στην επεξεργασία της αφαιρετική σκέψης μπορεί ακόμη να έχουν δυσκολία στην κατανόηση της αλληλουχίας των εποχών, ημερών, μηνών, αριθμών. Επίσης μπερδεύουν οπτικά αντίθετους αριθμούς ή σύμβολα π.χ. 3-ε, 9-6,  <->, προσανατολισμούς ή έννοιες όπως δεξιά – αριστερά.

Τέλος, δυσκολεύονται να επεξεργαστούν νοητικά άπλες μαθηματικές πράξεις αλλά και να κατανοήσουν αφηρημένες έννοιες και ιδέες, π.χ. η αλληλεγγύη.

Τι είναι οι ακολουθίες, η έκφραση του λόγου, η διήγηση ιστοριών και γιατί χρειάζονται στο παιδί σας

Η σωστή έκφραση του προφορικού λόγου καθιστά ικανό το παιδί  για ομαλή επικοινωνία και επαφή με τους συνομηλίκους του και γενικότερα με το κοινωνικό του περιβάλλον. Με την έναρξη του σχολείου στην πρώτη δημοτικού το παιδί θα διδαχθεί τη βασικότερη μαθησιακή αλλά και νοητική δεξιότητα του ανθρώπου, τη γραφή και τη γραπτή διατύπωση. Το παιδί θα εξελίξει την αναπτυξιακή ικανότητα του προφορικού λόγου και έκφρασης σε δεξιότητα γραπτού λόγου και διατύπωσης.

Εύκολα κανείς αντιλαμβάνεται τη σημασία αυτής της ικανότητας η όποια αποτελεί το πιο σημαντικό εργαλείο που χρησιμοποιούμε στο σχολείο, προκειμένου να μεταφέρουμε αυτά που σκεφτόμαστε σε γραπτή έκφραση (έκθεση). Η έκφραση του λόγου συμμετέχει σχεδόν σε όλα τα μαθήματα αφού μέσα από αυτήν την ικανότητα το παιδί κατανοεί και επεξεργάζεται όλες τις πληροφορίες που δέχεται.

Τα παιδιά που αντιμετωπίζουν δυσκολία στην έκφραση του λόγου:

• δεν έχουν πλούσιο λεξιλόγιο
• δεν μπορούν να θυμηθούν εύκολα
• ή να βρουν τις κατάλληλες λέξεις όταν θέλουν να εξηγούν κάτι

Οι ακολουθίες και η διήγηση ιστοριών είναι μια επιμέρους ικανότητα του προφορικού λόγου.

 

Τα νήπια  συχνά  δυσκολεύονται να δομήσουν τη σκέψη τους, να περιγράψουν με τη σειρά τη ροή των γεγονότων και γενικά έχουν ακατάστατο και φτωχό λόγο. Οι παραπάνω δυσκολίες σε συνδυασμό με άλλα μεμονωμένα προβλήματα έχουν σαν αποτέλεσμα τη μειωμένη απόδοση του μαθητή, αφού δυσκολεύεται να μεταφέρει προφορικά ή γραπτά αυτά που έχει μάθει.

Τα νήπια που έχουν δυσκολίες στον τομέα της έκφρασης του προφορικού λόγου ανήκουν σε μια ιδιαίτερη κατηγορία μαθητών η οποία ονομάζεται “υψηλού κινδύνου” γιατί αυτά τα παιδιά έχουν τρεις φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να παρουσιάσουν δυσκολία στη γραπτή διατύπωση, μαθησιακές δυσκολίες  και δυσλεξία.

Συγκέντρωση προσοχής – διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητα

Η συγκέντρωση προσοχής αποτελεί το υπόστρωμα επάνω στο όποιο θα καλλιεργήσει το παιδί κάθε νέα γνώση και πληροφορία που θα αποκομίσει από το περιβάλλον. Οι σημαντικότεροι παράγοντες που επηρεάζουν τη συγκέντρωση προσοχής σε ένα νήπιο είναι:

Η  συναισθηματική κατάσταση του παιδιού: πάντα  τα χαρούμενα και ήρεμα παιδιά  συγκεντρώνονται και μαθαίνουν πιο εύκολα. Οι καλές  συνήθειες, οι  τρόποι συμπεριφοράς που έχει μάθει το παιδί μέσα στο σπίτι από την οικογένεια και βέβαια από τη συμμετοχή του στην προσχολική εκπαίδευση. Ένα παιδί με μειωμένη συγκέντρωση προσοχής είναι σε δυσμενή θέση γιατί πρακτικά παρουσιάζει αδυναμία να αξιοποιήσει αποτελεσματικά τις νοητικές ικανότητες με τις οποίες το προίκισε η φύση αλλά και τις μαθησιακές δυνατότητες που του προσφέρονται στο νηπιαγωγείο αλλά και στο σχολείο αργότερα.

Όσο οξυδερκές και έξυπνο κι αν είναι ένα παιδί, όταν εμφανίζει δυσκολίες στη συγκέντρωση προσοχής  είναι βέβαιο ότι αυτή η ιδιαιτερότητά του  θα επηρεάσει σε ένα βαθμό τη μαθησιακή του εξέλιξη. Η απόδοσή του στο σχολείο, σε σχέση πάντα με τις δυνατότητές του,  θα είναι μειωμένη σχεδόν σε όλα τα μαθήματα.

Όταν ένα νήπιο συνδυάζει  τη ΔΕΠΥ με κάποια μορφή αναπτυξιακής καθυστέρησης  σε έναν ή περισσότερους αναπτυξιακούς τομείς ( γνωστικός τομέας – ομιλία – αδρή, λεπτή κινητικότητα – κοινωνικός – συναισθηματικός τομέας – αυτοεξυπηρέτηση ) ανήκει, και σε αυτήν την περίπτωση, στην ομάδα υψηλού κινδύνου γιατί έχει αυξημένες  πιθανότητες να παρουσιάσει μαθησιακές δυσκολίες και δυσλεξία, διαταραχές στη διαγωγή και στη συμπεριφορά.

Αρκετοί γονείς έχουν την πεποίθηση ότι το σχολείο και οι μαθησιακές δεξιότητες ξεκινούν με την έναρξη του σχολείου, στην πρώτη δημοτικού. Πιστεύουν ότι η προσχολική ηλικία αποτελεί  μια περίοδο ξεγνοιασιάς και παιχνιδιού για το παιδί. Σκόπιμα και σεβόμενοι αυτό το γεγονός δεν  θέλουν να καταπιέσουν  το παιδί τους, αν φυσικά εκείνο δεν θέλει να εξασκηθεί σε δραστηριότητες ζωγραφικής, χειροτεχνιών κ.α.

Δεν το πιέζουν γιατί θεωρούν ότι είναι αρκετά νωρίς να το εμπλέξουν σε σχολικές υποχρεώσεις και ρουτίνες ενήλικης ζωής. Είναι γεγονός ότι ζούμε σε μια εγγράμματη κοινωνία. Κάθε γονιός  επιθυμεί  το παιδί του να  πάει στο σχολείο, να γίνει ένας κάλος μαθητής, να έχει τη δυνατότητα  να  διαβάζει μόνο του και να ολοκληρώνει τις σχολικές υποχρεώσεις του γρήγορα. Επίσης, επιθυμεί να τελειώσει τη  βασική εκπαίδευση (δημοτικό, γυμνάσιο, λύκειο) και, αν επιθυμεί και το ίδιο και μπορεί, να συνεχίσει και στην ανώτερη εκπαίδευση, στο πανεπιστήμιο.

Για να καταφέρουν τα παιδιά να πραγματοποιήσουν όλες τις  παραπάνω εύλογες  προσδοκίες θα πρέπει οι γονείς και το σχολείο  να προετοιμάσουν το παιδί όσο γίνεται καλυτέρα.

Η  πεποίθηση ότι θα τα μάθει πηγαίνοντας στην πρώτη δημοτικού είναι απόλυτα λανθασμένη και οδηγεί σίγουρα στην σχολική αποτυχία.

Η ΔΕΠΥ είναι ένα σύνολο από  επιμέρους διαταραχές οι όποιες μπορεί να παρουσιάζονται σε ένα παιδί μεμονωμένες ή σε συνδυασμό (διάσπαση προσοχής σε συνδυασμό με υπερκινητικότητα). Σημαντικοί παράμετροι για την αξιολόγηση της βαρύτητας της ΔΕΠΥ είναι δύο: το περιβάλλον και η ποικιλότητα των δυσκολιών.

Οι διαταραχές της ΔΕΠΥ μπορεί να εκδηλώνονται σε ένα ή περισσότερα περιβάλλοντα (σχολείο, σπίτι, αθλητικές δραστηριότητες, κοινωνικές εκδηλώσεις ). Ο συνδυασμός των διαφορετικών μορφών ΔΕΠΥ σε συνδυασμό με τα περιβάλλοντα όπου εμφανίζει τη ΔΕΠΥ ένα νήπιο καθορίζει την ένταση και τον βαθμό της διαταραχής. Στη νηπιακή ηλικία συνήθως κατατάσσουμε τα παιδιά  σε τρεις βαθμίδες: τυπική συγκέντρωση, ήπια δυσκολία, σοβαρή δυσκολία.

Τυπικοί τομείς ΔΕΠΥ τους οποίους εξετάζουμε σε ένα παιδί στο νηπιαγωγείο:

Διάσπαση προσοχής είναι ο όρος που αναφέρεται κυρίως στη δυσκολία του παιδιού να εστιάσει την προσοχή του αναπόσπαστα σε μια δραστηριότητα.

Συνήθη συμπτώματα μέσα στην τάξη είναι:

• Διακόπτει συχνά δεν περιμένει την σειρά του
• Κοιτάζει αλλού, χαζεύει ονειροπολεί
• Αφαιρείται παίζει μόνο του φανταστικά παιχνίδια
• Σκέπτεται αλλά πράγματα τι θα κάνει το απόγευμα
• Αποσπάται από εξωτερικούς θορύβους (από ένα λεωφορείο που πέρασε )
• Χρειάζεται  προσωπική παρότρυνση και υπενθύμιση  στην τάξη από το νηπιαγωγό  για να ολοκληρώσει τις εργασίες του

Συνήθη συμπτώματα μέσα στο σπίτι  είναι:

• Στο σπίτι δυσκολεύετε να αρχίσει (συνεχώς αναβάλει) και αργεί πολύ να ολοκληρώσει τις εργασίες του
• Έχει ανάγκη από συνεχή επιτήρηση
• Βρίσκει συχνές προφάσεις για να διακόπτει τη μελέτη με αποτέλεσμα να χρειάζεται και πολύ χρόνο μέχρι να ολοκληρώσει τις υποχρεώσεις του
• Συνήθως, αν συγκεντρωθεί, εύκολα κατανοεί και επεξεργάζεται την σχολική ύλη των μαθημάτων

Υπερκινιτικότητα είναι μια διαταραχή που εκδηλώνεται με στο σπίτι και στην τάξη΅:

• Δυσκολία του παιδιού να κάτσει στο τραπέζι εργασιών του ακίνητο
• Συχνά κουνάει τα χέρια και τα πόδια του
• Αλλάζει συνεχώς στάσεις σώματος
• Συνήθως ενοχλεί τους διπλανούς συμμαθητές του με αυξημένη κινητικότητα

Σηκώνεται από τη θέση του και πάει να κάνει κάτι διαφορετικό από την υπόλοιπη τάξη

Παρορμητικότητα είναι μια διαταραχή της συμπεριφοράς που συχνά συνυπάρχει στη ΔΕΠΥ. Το παιδί με παρορμητική συμπεριφορά:

• Εύκολα πετάγεται να απαντήσει χωρίς να έχει ακούσει την ερώτηση
• Δυσκολεύεται να εστιάσει την προσοχή του σε λεπτομέρειες
  
• Είναι ακατάστατο στον τρόπο που δουλεύει
• Στις σχολικές του εργασίες κάνει συχνά λάθη λόγω απερισκεψίας, επιπολαιότητας και βιασύνης
• Δείχνει να μην τον ενδιαφέρει η ποιότητα και η ακρίβεια αυτών που κάνει αλλά να τελειώνει όσο πιο γρήγορα γίνεται
• Συνήθως θέλει να είναι ο πρώτος που τελειώνει χωρίς να τον ενδιαφέρει το τελικό αποτέλεσμα
• Στις κοινωνικές του σχέσεις με τους συμμαθητές και στα ομαδικά παιχνίδια δεν μπορεί να τηρήσει τους κανόνες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα συχνά να έρχεται σε σύγκρουση και αντιπαράθεση με τους άλλους οι οποίοι τον θεωρούν ζαβολιάρη και δεν θέλουν να τον παίζουν

Αντιδραστική συμπεριφορά είναι και αυτή μια διαταραχή συμπεριφοράς που συχνά συνυπάρχει στη ΔΕΠΥ. Χαρακτηρίζεται ως σύνοδος διαταραχή της ΔΕΠΥ γιατί δημιουργείται κυρίως από την αδυναμία του παιδιού να ρυθμίσει την συμπεριφορά του και να εφαρμόσει τους κανόνες τόσο μέσα στην τάξη όσο και σε άλλους χώρους.

Οι συνεχείς συστάσεις που του γίνονται καθημερινά για συμμόρφωση, οι συνεχείς παρατηρήσεις για την ανάρμοστη συμπεριφορά  του  σε συνδυασμό με συχνές τιμωρίες  που του επιβάλλονται επειδή αδυνατεί να συντονιστεί με την υπόλοιπη ομάδα της τάξης, οδηγούν το παιδί σε περιθωριοποίηση ενώ παράλληλα παίρνει την ταμπέλα του «κακού παιδιού».

Η αλυσίδα ανατροφοδότησης,  συστάσεις για συμμόρφωση με ταυτόχρονη αδυναμία του παιδιού να ανταποκριθεί επιδεινώνουν την αντιδραστική συμπεριφορά του η όποια εκδηλώνεται με προκλητική στάση, αυθάδεια, σωματικές και λεκτικές βιαιοπραγίες, ξεσπάσματα θυμού κ.α. Όλα αυτά εκδηλώνονται στο σχολείο, στο σπίτι αλλά και στις κοινωνικές συναναστροφές.

Μνήμη

Τι είναι η μνήμη ;

Η μνήμη μπορεί να παρομοιαστεί  με την αποθήκη ενός μεγάλου πολυκαταστήματος. Η σωστή ταξινόμηση και τοποθέτηση των πραγμάτων μας διευκολύνει να βρούμε αυτό που χρειαζόμαστε σε αντίθεση με όταν επικρατεί ακαταστασία, όπου χρειαζόμαστε περισσότερο κόπο και χρόνο. Με τον ίδιο τρόπο, λειτουργεί και ο παιδικός εγκέφαλος.

Η εκπαίδευση του παιδιού θα πρέπει να περιλαμβάνει ασκήσεις εξάσκησης της μνήμης και τεχνικές εύκολης απομνημόνευσης. Με αυτό τον τρόπο θα μπορεί το παιδί να μαθαίνει κάθε νέα πληροφορία εύκολα και πιο γρήγορα.

Τα παιδιά που έχουν καλή μνήμη, εκτός από τις καλές νοητικές  ικανότητες έχουν επίσης υψηλή αυτοεκτίμηση  και συγκροτημένη προσωπικότητα. Αυτό συμβαίνει γιατί δουλεύουν  μεθοδικά, με επιμέλεια και αυτορρύθμιση.

Αντίθετα, τα παιδιά που δεν συγκεντρώνεται εύκολα έχουν μειωμένες μνημονικές ικανότητες είναι αντιδραστικά στη συμπεριφορά τους (δεν κάθονται, δεν υπακούουν), γιατί η αποστήθιση γίνεται πιο δύσκολα και κουράζονται πιο εύκολα. Επίσης άλλα χαρακτηριστικά είναι ότι είναι παρορμητικά (δίνουν απάντηση προτού ολοκληρωθεί μία ερώτηση), δεν μπορούν να αναχαιτίσουν τις επιθυμίες τους ( προσπαθούν να επιβάλλουν αυτό που θέλουν, επιθυμούν), έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση ( γιατί συγκρίνουν τον εαυτό τους με άλλους και διαπιστώνουν τη διαφορά) αφού δεν είναι σε θέση να αξιοποιήσουν τις νέες γνώσεις που δέχονται.

Πως λειτουργεί η μνήμη ;

Οι πληροφορίες, εισέρχονται στον εγκέφαλο μέσω διαφορετικών αισθητικών οδών. Ανάλογα το κανάλι που προέρχεται το ερέθισμα έχουμε:

• Την ακουστική μνήμη μέσω της ακοής, δηλαδή κάτι που ακούσαμε
• Την οπτική μνήμη μέσω της όρασης δηλαδή κάτι που είδαμε
• Την οσφρητική, δηλαδή κάτι που μυρίσαμε
• Κιναισθητικό ερέθισμα, δηλαδή κάτι που αισθανθήκαμε στο σώμα μας

Τα αισθητικά ερεθίσματα, που δέχεται ο εγκέφαλος μας κάθε δευτερόλεπτο, είναι πάρα πολλά. Για αυτό τον λόγο έχουμε μια σειρά από εγκεφαλικές λειτουργίες, οι οποίες φιλτράρουν τα ερεθίσματα που εισέρχονται στο εγκέφαλο. Έτσι, γίνεται ένας διαχωρισμός των σημαντικών ερεθισμάτων από των ασήμαντων.

Οι πιο σημαντικοί μηχανισμοί, που λειτουργούν ως θυρωρείο των εισερχόμενων ερεθισμάτων, με πέντε διαφορετικές λειτουργίες:

Προσοχή  (attention) 

Πέραν όμως αυτών των δεξιοτήτων το παιδί θα πρέπει να έχει αναπτύξει την ικανότητα  της  προσοχής. Συγκεκριμένα να μπορεί να επικεντρώνεται  σε ένα μέρος ή σε επιλεγόμενα μέρη του περιβάλλοντος (να ανακαλύπτει μικρές κρυμμένες λεπτομέρειες από μια σύνθετη εικόνα ή ένα γεγονός  που εστιάζει την προσοχή του).

Ετοιμότητα (alertness)

Όταν το παιδί προσαρμόζει την συμπεριφορά του και βρίσκεται σε κατάσταση ετοιμότητας αναμένει και  παρακολουθεί ταυτόχρονα, για να  κάνει ή να μάθει κάτι.

Επιλεκτική προσοχή (selective attention)

Είναι η ικανότητα εστίασης συγκεκριμένων ερεθισμάτων ενώ αγνοούνται πληροφορίες λιγότερο σημαντικές. Η επιλεκτική προσοχή εξαρτάται από την ικανότητα του παιδιού να προσδίδει νόημα σε αυτό που βλέπει και από το κίνητρο που του παρέχει το ανάλογο θέμα.

Επαγρύπνηση (vigilance)

Είναι η ικανότητα του παιδιού να συγκεντρώνεται αλλά ταυτόχρονα να εμβαθύνει τη σκέψη του στο συγκεκριμένο θέμα. Π.χ. τα παιδιά που έχουν μειωμένη επαγρύπνηση δεν μένουν συγκεντρωμένα στο μάθημα αλλά σκέφτονται τι θα κάνουν αργότερα ή τι έκαναν.

Μοιρασμένη προσοχή (Divided or shared attention)

Είναι η ικανότητα να ανταποκρίνεται σε δύο ή περισσότερα θέματα ταυτόχρονα. Αυτή η ικανότητα παρουσιάζεται όταν ένα παιδί εμπλέκεται σε μία αυτοματοποιημένη δραστηριότητα, ενώ παράλληλα εστιάζεται και σε μία άλλη ,πχ κάνω κάτι αλλά παράλληλα η μνήμη μου είναι σε αναζήτηση μιας πληροφορίας που δεν θυμάμαι αυτή τη στιγμή.

Βραχύχρονη μνήμη μακρόχρονη μνήμη

Στην συνέχεια τα ερεθίσματα εισέρχονται στην βραχύχρονη μνήμη, η οποία διαρκεί λιγότερο από 20’’ ή πολύ λίγες ώρες ή μέρες στην περίπτωση που γίνει επανάληψη. Αποθηκεύει προσωρινά δεδομένα  τα οποία είναι πολύ πιθανό να μη μπορεί το παιδί να τα θυμηθεί αργότερα, εκτός εάν τα έχει επαναλάβει αρκετές φορές και έχουν αποθηκευτεί στη μακρόχρονη, πλέον, μνήμη .Εκτός από την επανάληψη ενός ερεθίσματος σημαντικό είναι ο εγκέφαλος να μπορέσει να το συσχετίσει και με κάποια άλλη παλαιότερη πληροφορία.

Με αυτό τον τρόπο περνά στην  μακρόχρονη μνήμη, η οποία μας δίνει τη δυνατότητα να αποθηκεύουμε πληροφορίες για χρονικό διάστημα μερικών λεπτών έως δεκαετιών. Οι πληροφορίες οργανώνονται, όπως αναφέραμε, με βάση κυρίως τη σημασία τους. Η σειρά με την οποία έγιναν τα γεγονότα παίζουν σημαντικό ρόλο στην ταξινόμηση τους. Για αυτό τον λόγο οι αρχικές και τελικές πληροφορίες διατηρούνται και μπορούν πολύ εύκολα να ανακαλούνται από το παιδί, ανά πάσα στιγμή. Οι μυρωδιές, οι ήχοι αλλά και οι γεύσεις, βοηθούν επίσης, στην ταξινόμηση των πληροφοριών.

Η  συναισθηματική ανάπτυξη του εγκεφάλου, τα πρώτα 6 χρόνια της ζωής του παιδιού, συμβάλουν σημαντικά στην καλύτερη συγκέντρωση προσοχής- μνήμη, στην ανάκληση και διατήρηση τους. Αντίθετα, η χρόνια έκθεση, του παιδικού εγκέφαλου, σε στρες μπορεί να γίνει τοξική και να προκαλέσει βλάβες στις βιολογικές του δομές. Συγκεκριμένα, στον Ιππόκαμπο(μία περιοχή του εγκεφάλου) και μπορεί να επηρεάσει την συναισθηματική μνήμη, τον προμετωπιαίο λοβό, την συγκέντρωση  προσοχής, την εμφάνιση εμμονών αλλά και τη λειτουργία της κρίσης. Στην προσχολική περίοδο, ο εγκέφαλος απορροφά με μεγαλύτερη ευκολία τις νέες πληροφορίες και για αυτό το λόγο αυτή η ηλικία θεωρείται Κρίσιμη Ηλικία  Μάθησης.

Τεχνικές απομνημόνευσης στην προσχολική ηλικία

Όταν μαθαίνουμε στο παιδί κάτι καινούργιο, προσπαθούμε να του την συνδέσουμε με το σύνολο, π.χ. το πρόβατο είναι ζώο του αγροκτήματος ενώ το λιοντάρι της ζούγκλας.

Τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί αρκετά οι βιωματικοί τρόποι εκπαίδευσης των παιδιών που ονομάζονται και πολυαισθητηριακοί. Δηλαδή δίνουμε το ίδιο ερέθισμα στα παιδιά με διαφορετικούς τρόπους. Όταν προσπαθούμε π.χ. να σχηματίσουμε ένα γράμμα με το δάχτυλο μας είναι κιναισθητικός, όταν το παιδί το ακούσει είναι ακουστικός ενώ όταν το δει είναι οπτικός.

Εκπαιδεύστε το παιδί, από πολύ μικρή ηλικία, να εντοπίζει τις λεπτομέρειες και τα επιμέρους χαρακτηριστικά μιας εικόνας ή ενός γεγονότος (θέατρο, σχολείο). Εάν παρατηρήσετε ότι δυσκολεύεται βοηθήστε το. Η παρατηρητικότητα και  η επικέντρωση στις λεπτομέρειες είναι μια ικανότητα που εξελίσσεται σιγά σιγά, ανάλογα με την ωρίμανση του εγκεφάλου αλλά και του παιδιού. Όσο μικρότερη είναι η ηλικία του παιδιού, τόσο πιο δύσκολο είναι για το ίδιο να επικεντρώνεται σε περισσότερα σημεία.

Εάν οι πληροφορίες είναι πολλές, χωρίστε τις σε μικρότερα τμήματα ή δημιουργήστε ένα ποίημα με ομοιοκαταληξίες.

Συνδέστε αυτό που θέλετε να μάθει το παιδί με παραδείγματα που του είναι γνωστό και το θυμάται πχ. η οι πελαργοί ανήκουν στην κατηγορία αποδημητικών πουλιών όπως και τα χελιδόνια .

Ενσωματώστε την νέα πληροφορία σε ένα γενικότερο πλαίσιο που ειδή γνωρίζεται είναι η πρακτική εφαρμογή των κανόνων πχ τα ουσιαστικά  που καταλήγουν σε -ι-  γράφονται  με  –ι- .

Εντοπίστε και περιγράψτε με μια λέξη  η σύντομη φράση ποιο είναι το κύριο χαρακτηριστικό αυτού που διαβάζεται πχ Η μετανάστευση των πουλιών .

Φτιάξτε ένα  σχεδιάγραμμα με τα κύρια σημεία επιγραμματικά  πχ ποτέ ,που ,ποιοι συνέτυχαν ,αν έγινε κάτι ενδιάμεσα σημαντικό ,ποιο ήταν το τελικό αποτέλεσμα .Κάντε επαναλήψεις με τα κύρια σημεία των  επιγραμματικών  σημειώσεων και εμπλουτίστε το προφορικά με δικά σας λογία . Αποφεύγεται την παπαγαλία.

Αναπαραστήστε ζωγραφίζοντας τα κύρια μέρη μιας περιγραφής πχ από τι αποτελείται το τριαντάφυλλο, πέταλα, μίσχος, στήμονες, βλαστός, κ.α.

Εικονοποιήστε στο μυαλό του παιδιού με ένα παράξενο τρόπο κάτι που δυσκολεύεται να θυμηθεί και φτιάξτε απίθανες ιστορίες.

Η συμβουλή του ειδικού

Εξασκήστε τη μνήμη του παιδιού σας με συστηματοποίηση των πληροφοριών ! Η μνήμη είναι η γυμναστική του εγκέφαλου και των νοητικών ικανοτήτων. Καθημερινά διδάξτε κάτι νέο, παίξτε memory, flash card κ.α. Με αυτό τον διασκεδαστικό τρόπο εκπαιδεύετε το παιδί στις πέντε βασικές δεξιότητες προσοχής: ετοιμότητα, εστίαση,  επαγρύπνηση και μοιρασμένη προσοχή.

Γιατί χρειάζεται να κάνουμε εξάσκηση στην κριτική σκέψη – γλωσσικές αναλογίες – αφαιρετική σκέψη, στις ακολουθίες και στη συγκέντρωση προσοχής;

Η ικανότητα του παιδιού να μαθαίνει και να συνδυάζει τις νέες γνώσεις είναι μια σύνθετη δεξιότητα  που χρειάζεται πολλές άλλες επιμέρους ικανότητες, όπως αυτές που ασκεί το τετράδιο εξάσκησης.

Αναπτύσσοντας λοιπόν αυτές τις δεξιότητες, θα μπορεί να επεξεργάζεται τις νέες πληροφορίες που δέχεται σε κάθε νέο μάθημα και να τις αξιοποιεί, μετατρέποντας την πληροφορία σε γνώση. Η μεγάλη διαφορά του παιδιού που πάει στην πρώτη δημοτικού σε σχέση με το νηπιαγωγείο είναι ότι στο σχολείο πρέπει να μαθαίνει με δομημένο τρόπο και καθορισμένο ρυθμό. Έτσι σήμερα, π.χ. θα μάθει ότι ο ήχος –τ- και ο ήχος –ο- μας κάνει –το- και ότι ο ήχος- π – με τον ήχο- ι -μας κάνει –πι- και όλο μαζί μας κάνει- τόπι- .

Την επομένη μέρα θα πρέπει να μάθει κάτι νέο που σημαίνει ότι  το παιδί είναι υποχρεωμένο  να αφομοιώνει κάθε πληροφορία με το συγκεκριμένο ρυθμό της τάξης του. Όταν δυσκολεύεται να ακολουθήσει το ρυθμό αφομοίωσης του σχολείου είναι λογικό μετά από ένα χρονικό διάστημα να παρουσιάζει, αρχικά, μαθησιακά κενά και αργότερα μαθησιακές δυσκολίες.

Σε αυτό το τετράδιο εξάσκησης θα μάθετε απλές τεχνικές και εύκολους τρόπους ώστε το παιδί σας να μάθει να επεξεργάζεται τη νέα  γνώση, να την αφομοιώνει και να τη θυμάται.

Συμβουλή Ειδικού προς τους γονείς:

Αυτό το τετράδιο εξάσκησης θα μπορούσαμε να το ονομάσουμε πολλαπλών δεξιοτήτων.  Καλύπτει πολλούς τομείς ανάπτυξης του παιδιού, καθώς αυτό εξασκείται σε μια σειρά από ικανότητες, γλωσσικές, νοητικές και συμπεριφοριστικές που συμβάλλουν σημαντικά στη μαθησιακή του εξέλιξη. Μέσα από αυτό, θα εξασκηθεί στη σύνθετη σκέψη, στην επίλυση μαθηματικών προβλημάτων, στη σύγκριση αλλά και στην ανάλυση, θα μπορεί να διατυπώνει γραπτά όσα έχει διδαχθεί και να συγκεντρώνεται ώστε να ολοκληρώνει εύκολα και γρήγορα τα μαθήματά του.

Πώς να χρησιμοποιήσετε αυτό το τετράδιο;

Χρήσιμες οδηγίες προς τους γονείς για εύκολη εξάσκηση του παιδιού στο σπίτι

Υλικά και τρόπος εργασίας

• Διαβάζουμε τις ασκήσεις στο παιδί και με αυτό τον τρόπο ξεκινάμε δίνοντας του ένα ερέθισμα για να αρχίσουμε τη συζήτηση π.χ. γιατί τα μικρά παιδιά δεν πρέπει να παίζουν με τα σπίρτα; Βρίσκουμε επιμέρους στοιχεία, κάνουμε συγκρίσεις, αναλογίες, ειδικεύσεις, εξειδικεύσεις, θυμόμαστε παλιές εμπειρίες ή σχολιάζουμε γεγονότα από την επικαιρότητα που σχετίζονται με το ερώτημά μας
• Όταν πρόκειται για ασκήσεις στις οποίες το παιδί χρειάζεται να παρατηρήσει μια εικόνα τοποθετούμε την εικόνα μπροστά του και του εξηγούμε τι πρέπει να κάνει π.χ. να βρει τις διαφορές, να παρατηρήσει τι λείπει, να συμπληρώσει κάτι κ.λπ.
• Όταν πρόκειται για ασκήσεις στις οποίες το παιδί χρειάζεται να κάνει νοητική απεικόνιση, 2 και 2, με το μυαλό του και αν αυτό δεν μπορεί να ανταποκριθεί, χρησιμοποιούμε μια ζωγραφιά για να το αναπαραστήσουμε και στη συνεχεία επανερχόμαστε στη νοητική απεικόνιση. Με τον ίδιο τρόπο εκπαιδεύουμε και την αφαιρετική σκέψη: αν το παιδί δεν μπορεί να την κατανοήσει νοητικά του δείχνουμε δυο εικόνες των αντικειμένων που συγκρίνουμε, π.χ. ένα πουλί και ένα αεροπλάνο και ρωτάμε τι κοινά χαρακτηριστικά έχουν.
• Αρχίζουμε τις ασκήσεις του τετραδίου εξάσκησης με τη σειρά χωρίς να παραλείπουμε ασκήσεις η φύλλα εργασίας. Έτσι το παιδί με αυτόν τον τρόπο μαθαίνει να τις κάνει με έναν συγκεκριμένο τρόπο

Πρόγραμμα – ρουτίνα – υπευθυνότητα

• Η τήρηση των κανόνων, η συνεπεία, η σωστή συνεργασία του παιδιού είναι πολύ βασικός στόχος και επιδίωξη της εκπαίδευσης που παρέχει αυτό το τετράδιο εξάσκησης
• Εκτός από τις χρήσιμες γνωστικές ικανότητες που θέλουμε να μάθει το παιδί μας πρέπει να το εκπαιδεύσουμε παράλληλα και σε καλές συνήθειες συγκέντρωσης και συνεργασίας και τρόπου εργασία . Προσοχή στις  λεπτομέρειες, τάξη και τακτοποίηση στα πράγματά του και οργάνωση ,επιμέλεια στον τρόπο με τον οποίο κάνει τις εργασίες του
• Η προσχολική ηλικία είναι συνυφασμένη με την ξεγνοιασιά και το ελεύθερο παιχνίδι και αυτό είναι που θα πρέπει να καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου κάθε παιδιού σε αυτήν την ηλικία. Παράλληλα όμως, είναι σημαντικό για το παιδί να μάθει σιγά σιγά να κάθεται στο τραπέζι εργασίας. Σας προτείνουμε ένα ρυθμό 10 φύλλα εργασίας την ημέρα, 10’ απασχόληση, από Δευτέρα έως Παρασκευή
• Κολλήστε ένα εβδομαδιαίο πρόγραμμα και επιβραβεύστε το παιδί με ένα αυτοκόλλητο κάθε φορά για τη συνέπεια, την τακτικότητα και την οργάνωση
• Δίνουμε πολύ μεγάλη σημασία στη ρουτίνα και την τήρηση του προγράμματος. Σε αυτόν τον τομέα χρειάζεται και εμείς ως γονείς να είμαστε πολύ συνεπείς γιατί αποτελούμε πρότυπο για το παιδί μας. Προγραμματίζουμε τις ασκήσεις εξάσκησης μέσα στο καθημερινό πρόγραμμα του παιδιού πάντα μια συγκεκριμένη ώρα ώστε να γνωρίζει, εκ των προτέρων, ότι η συγκεκριμένη ώρα είναι για τις ασκήσεις εξάσκησης. Με αυτό τον τρόπο το παιδί μαθαίνει ότι εκτός από το πρωινό σχολείο, το απόγευμα διαθέτουμε λίγο χρόνο προκειμένου να κάνουμε κάποιες ασκήσεις στο σπίτι
• Εξηγούμε ότι τα παιδάκια που πηγαίνουν το πρωί στο σχολείο, το απόγευμα έχουν την υποχρέωση να κάνουν τις εργασίες τους
• Αναθέτουμε στο παιδί τη διατήρηση του τετραδίου εξάσκησης καθαρού και περιποιημένου. Το καθιστούμε υπεύθυνο για την τακτοποίηση, τη διατήρηση και την προφύλαξή του
• Το κάθε μάθημα προετοιμασίας για την Α’ δημοτικού θα πρέπει να διαρκεί τουλάχιστον 15 -20’
• Εάν το παιδί λόγω διάσπασης δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί και να ολοκληρώσει το μάθημα ξεκινήστε από τα 5’ και στη συνέχεια ανεβάζετε σιγά σιγά την διάρκεια μέχρι να φτάσετε τα 20’ (κάθε βδομάδα αυξάνετε την διάρκεια του μαθήματος)
• Είναι σημαντικό κάθε φορά το παιδί να ολοκληρώνει το μάθημα του προτού σηκωθεί

Συνεργασία  με το παιδί – επίβλεψη

• Στις πρώτες ασκήσεις καθόμαστε πάντα μαζί με το παιδί και το καθοδηγούμε. Στη συνέχεια το παροτρύνουμε να δουλέψει μόνο του. Μόλις τελειώσουμε ένα φύλλο εξάσκησης τότε ελέγχουμε και σχολιάζουμε μαζί με το παιδί αυτά που έχει κάνει ή που έχει πει προφορικά, αν ήταν σωστά ή αν ήταν λανθασμένα. Με αυτόν τον τρόπο το παιδί εντοπίζει τα λάθη και κατανοεί  τι χρειάζεται να βελτιώσει στην επομένη  άσκηση. Ποτέ δεν σχολιάζουμε υποτιμητικά και ειρωνικά,  «τίποτα δεν μπορείς να καταλάβεις”. Το ενθαρρύνουμε να συνεχίσει τις προσπάθειές του

 Επιβράβευση και έλεγχος λαθών

• Η συμμετοχή στο σχολείο αλλά και η προετοιμασία των σχολικών εργασιών Αποτελεί Υποχρέωση Αδιαπραγμάτευτη
• Οι γονείς θα πρέπει, από την πρώτη κιόλας μέρα που θα πάει το παιδί στο  σχολείο, να εξηγήσουν  ότι η παρακολούθηση του σχολείου είναι υποχρεωτική
• Στο σχολείο υπάρχουν κανόνες όπως και στο σπίτι. Οφείλει να έχει καλή συμπεριφορά, τρόπους και πρέπει να συμμορφώνεται με τους κανόνες της τάξης
• Χρειάζεται να συμμετέχει και να προσπαθεί σε όλες τις εργασίες, ακόμα και αν δυσκολεύεται να τις  κάνει σωστά. Αυτό δεν πειράζει γιατί στο σχολείο πηγαίνουμε για να μάθουμε
• Είναι το ίδιο υπεύθυνο για την προετοιμασία των σχολικών του εργασιών
• Η παρακολούθηση του σχολείου και η προετοιμασία των σχολικών εργασιών είναι αδιαπραγμάτευτο καθήκον  του κάθε παιδιού σε όλα τα μέρη του κόσμου
• Εξηγούμε με απλά λόγια και σοβαρό ύφος για την  υποχρεωτική φοίτηση. «Ως γονείς, είναι καθήκον μας να πηγαίνουμε καθημερινά στην δουλειά και  να εργαζόμαστε, ακόμα και αν αυτό μας κουράζει. Την  ίδια υποχρέωση έχουν και τα παιδιά: να πηγαίνουν στο σχολείο και να είναι επιμελείς μαθητές. Οφείλουν να φροντίζουν οι ίδιοι τις σχολικές τους υποχρεώσεις. Το σχολείο αλλά  και οι σχολικές υποχρεώσεις είναι καθήκον του κάθε παιδιού, όπως είναι η δουλειά του μπαμπά και της μάμας»
• Έχοντας το παιδί κατανοήσει τη σημασία του σχολείου και των σχολικών εργασιών ποτέ δεν επιβραβεύουμε με αντάλλαγμα π.χ. «κάνε τις εργασίες σου και θα σου πάρω παγωτό»
• Είναι πάντα προτιμότερο να επιβραβεύουμε το παιδί λεκτικά και ποτέ με υλικά αγαθά (σοκολάτες, μπισκότα, καραμέλες). Ζωγραφίστε ένα αστέρι ή κολλήστε ένα αστεράκι στο τετράδιο του
• Επιβραβεύστε τη συνέπεια και την προσπάθεια, το ζήλο, την επιτυχία αλλά ποτέ την υποχρέωση που έχει για να κάνει τις καθημερινές σχολικές εργασίες
• Καθορίστε ένα έπαθλο στο τέλος μιας περιόδου, στο τέλος του μήνα, στο τρίμηνο,  με μια ψυχαγωγική δραστηριότητα όπως βόλτα στη θάλασσα, στο πάρκο, να πάτε σινεμά ή να επισκεφτείτε ένα μουσείο και όχι υλική επιβράβευση όπως παιχνίδια, γλυκά κ.λπ.
• Θέστε σαφή κριτήρια για το έπαθλο και τηρήστε τα με απόλυτη συνέπεια. Σε καμία περίπτωση μην το επιβραβεύσετε αν δεν πληρούνται οι προυποθέσεις για να αποκτήσει το έπαθλο. Αν δεν κατάφερε να κερδίσει το έπαθλο προσέξτε να μην γίνετε απαξιωτικοί με τη συμπεριφορά σας ή τους χαρακτηρισμούς σας. Μην κάνετε συγκρίσεις με άλλα παιδιά ή αδέλφια. Απλά ενθαρρύνετέ το να προσπαθήσει πιο πολύ την επομένη φορά και διαβεβαιώστε ότι θα του συμπαρασταθείτε και θα το υποστηρίξετε στη νέα του προσπάθεια

Αξιολόγηση της προόδου από τους γονείς

• Στο τέλος κάθε τετραδίου, υπάρχει μια σελίδα αξιολόγησης ώστε να μπορείτε να παρακολουθήσετε την πρόοδο του παιδιού σας και να είστε σίγουροι ότι το παιδί σας μαθαίνει σωστά

Μήπως έχω κάνει κάτι λάθος και το παιδί μου έχει μείνει πίσω σε αυτές τις ασκήσεις;

Πολύ συχνά οι γονείς νιώθουν δυσάρεστα γιατί τα παιδιά τους μένουν πίσω μαθησιακά. Αισθάνονται υπεύθυνοι  που τα παιδιά τους δεν είναι έτοιμα και κατάλληλα προετοιμασμένα. Πιθανές  αιτίες για τις οποίες τα παιδιά δεν έχουν κατακτήσει σε αυτήν την ηλικία όλες τις αναμενόμενες ικανότητες είναι ο  διαφορετικός  ρυθμός ανάπτυξης που ακολουθούν, η μειωμένη ικανότητα και η ταχύτητα επεξεργασίας της αντίληψης που τα οργανικά της αίτια δεν είναι εύκολο να εντοπιστούν στις συνήθεις νευρολογικές εξετάσεις. Άλλοι συμπεριφοριστικοί παράγοντες που επηρεάζουν τη μαθησιακή ωρίμανση μπορεί να είναι η έλλειψη ορίων στη διαπαιδαγώγηση και η μίμηση αρνητικών προτύπων και συμπεριφορών. Τα παιδιά πολύ συχνά εμφανίζουν ΔΕΠΥ που μπορεί να οφείλεται σε οργανικούς παράγοντες.

Πότε χρειάζεται περισσότερη εξάσκηση;

Εάν διαπιστώσετε, παρόλη την βοήθεια, ότι:

• συνεχίζει να δυσκολεύεται
• επαναλαμβάνει τα ίδια λάθη
• δεν μπορεί να μπει σε πρόγραμμα
• δεν μπορεί να ρυθμίσει τη συμπεριφορά του
• απαντά παρορμητικά χωρίς να συγκρίνει και να θυμάται

Αυτό σημαίνει ότι ίσως χρειάζεται περισσότερη εξάσκηση με πολλές επαναλήψεις. Δουλέψτε συστηματικά για 3- 4 μήνες.

Αν πάλι διαπιστώσετε  ότι οι  δυσκολίες παραμένουν και υπάρχει πολύ μικρή  πρόοδος ίσως χρειάζεται να απευθυνθείτε και να ζητήσετε τη γνώμη και τη συνεργασία ενός Ειδικού.

Πώς να παραγγείλετε ένα νέο τετράδιο με περισσότερες ασκήσεις εξάσκησης;

Με τον προσωπικό κωδικό που θα βρείτε στο κάτω μέρος σε κάθε φύλλο εξάσκησης του τετραδίου μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας τηλεφωνικά ή μέσω